Се-сё ‘вось тут’ (ТС), ст.-бел. сесь, сесъ ‘гэты’ (Альтбаўэр, Ст.-бел. лексікон): сесь нашъ лист (Статут 1588 г.). Ад указальнага займенніка сь (гл. сей), параўн. нашъ сь листъ (грамата 1478 г.), шляхам падваення ці пашырэння іншымі займеннікамі (Карскі, 2- З, 53), гл. се, сё. Параўн. рус. сесь ‘зараз’ (Фасмер, 3, 613).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ліст1 ’орган расліны’, ’лісце’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Шат., Бяльк., Касп., Сцяшк., ТС, Сл. ПЗБ), лісць ’лісце’ (Нар. Гом., Яруш.), лі́сце ’тс’ (ТСБМ, Кл., Бес., Бяльк., Сцяшк.), лісцейко, лісціка, лістейка ’тс’ (Нас., Кл., Растарг.), лацінка, лісціна ’асобны ліст’ (Бяльк., Нас., ТС; полац., Нар. лекс.), ’ліст капусты’ (Жд. I; в.-дзв., Шатал.), лісток, лісцік (Яруш., Бяльк., Нас., Шат., ТСБМ); лістам слаць ’дагаджаць, красамоўна гаварыць’ (Ян.). Укр., рус. лист, польск., н.- і в.-луж., чэш., славац. list, палаб. lai̯st, славен. lȋst, серб.-харв. ли̑ст, макед. лист, listu, балг. лист, листът, ст.-слав. листъ. Прасл. listъ ’ліст расліны’. Блізкія і.-е. адпаведнікі: літ. laĩškas ’ліст дрэва, капусты’, лат. laiska ’лісток ільну’, laikse ’гарлачык белы, Nymphaea alba L.’, ст.-прус. lāiskas ’кніга’ — усе да праформы *laiska‑ (< і.-е. *lisk‑to, гл. Скок, 2, 307), якая фанетычна разыходзіцца з прасл. праформай *leistu‑. Такое чаргаванне зычных у слав. і балт. словах, аднак, з’яўляецца рэгулярным, параўн. прасл. bṛzъ/bṛzdъ ∼ балт. brzgъ ’хуткі’, літ. burzdùs/burzgùs ’жвавы’. Мартынаў (Слав. акком., 68) адрозненне ў суфіксацыі слав. (‑to‑) і балт. (‑ko) тлумачыць змешваннем і на карысць . Педэрсэн (IF, 5, 79) прабалт. лексему спрабуе рэканструяваць як *laištkas. Іншыя індаеўрапейскія адпаведнікі не знойдзены. Больш падрабязна гл. Слаўскі, 4, 282; Фасмер, 2, 500–501; Скок, 2, 307–308; Бязлай, 2, 144. Махэк 2 (335) звязвае балт. і слав. лексемы праз зборнае слав. listvьje < lisk ‑tvьje. Сюды ж ліст ’бляхі, на якіх пякуць піражкі, мяса’ < ліст ’ліст капусты, дуба, на якім пякуць хлеб’; ліставы, лісцвянны, лісцёвы, лісцясты, лісцвячы, лісцявы (Сл. ПЗБ, ТСБМ, Сцяшк., ветк., Мат. Гом.).

Ліст2 ’тонкі пласт матэрыялу (паперы, металу, фанеры)’, ’допіс’, ’афіцыйная папера, дакумент’ (ТСБМ, Нас., Яруш., Гарэц., Мал., Касп., Шат., Бяльк.; Сл. ПЗБ), ст.-бел. листъ ’грамата’. Запазычана са ст.-польск. list ’тс’, якое да ліст1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

александри́йский александры́йскі;

александри́йский стих александры́йскі верш;

александри́йская бума́га александры́йская папе́ра;

александри́йский лист фарм. александры́йскі ліст.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

іглі́ца ж.

1. собир. хво́я;

2. (лист хвойного дерева) игла́;

3. обл. больша́я игла́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скрэ́сліць сов., разг. исчерка́ть, исчёркать, исчерти́ть;

с. уве́сь ліст — исчерка́ть (исчёркать, исчерти́ть) весь лист

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сляпі́ца ж., обл., см. сляпе́нь;

ле́зці ~цаю ў во́чы — пристава́ть как ба́нный лист (как смола́)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

александры́йскі

I александри́йский;

~кая папе́ра — александри́йская бума́га;

а. ліст — александри́йский лист

II: а. верш александри́йский стих

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́ристый пе́рысты;

пе́ристый лист бот. пе́рысты ліст;

пе́ристые облака́ метеор. пе́рыстыя во́блакі (абло́кі);

пе́ристая па́льма бот. пе́рыстая па́льма.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

продли́ть сов. працягну́ць, прадо́ўжыць; (отсрочить) адтэрмінава́ць;

продли́ть заня́тия працягну́ць заня́ткі;

продли́ть больни́чный лист працягну́ць (прадо́ўжыць, адтэрмінава́ць) бальні́чны ліст;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

листово́йII (к лист II 1) ліставы́;

листово́е желе́зо ліставо́е жале́за;

листова́я сталь лістава́я сталь;

листова́я штампо́вка лістава́я штампо́ўка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)