гаро́шына, ‑ы, ж.

Адно гарохавае зерне. Злавіць язя на гарошыну. // Круглая крапінка, кружочак на матэрыі. На дзяўчынцы ў гарошынах яркіх хусцінка. Зарыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

піяла́, ы́, ж.

Круглая невысокая пасудзіна, вузкая знізу і шырокая ўверсе, з якой п’юць чай у Сярэдняй Азіі і прылеглых да яе абласцях.

[Перс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́мфара, ‑ы, ж.

Вялікая звужаная ўніз круглая пасудзіна з дзвюма ручкамі і вузкім горлам. Была пашырана ў антычным свеце і ў Кіеўскай Русі.

[Лац. amphora з грэч.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тале́рачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак, ж.

1. Памянш. да талерка; маленькая талерка.

2. Спец. Спецыяльная круглая мішэнь. Страляць па талерачках.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кру́глы в разн. знач. кру́глый;

к. стол — кру́глый стол;

~лае пале́на — кру́глое поле́но;

~лая галава́кру́глая голова́;

к. твар — кру́глое лицо́;

~лыя ду́жкі — кру́глые ско́бки;

~лыя лі́чбы — кру́глые ци́фры;

за ~лым стало́м — за кру́глым столо́м;

~лая сірата́кру́глая сирота́;

~лыя пяцёркі — кру́глые пятёрки;

~лая су́макру́глая су́мма;

к. ду́рань — кру́глый дура́к;

к. год — кру́глый год

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кру́глый в разн. знач. кру́глы;

кру́глый год кру́глы (цэ́лы, уве́сь) год;

кру́глый отли́чник кру́глы выда́тнік;

кру́глый сирота́ кру́глы сірата́;

кру́глый дура́к кру́глы ду́рань;

кру́глая су́мма кру́глая су́ма;

кру́глый счёт кру́глы раху́нак;

кру́глые ци́фры кру́глыя лі́чбы;

за кру́глым столо́м за кру́глым стало́м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́чка, -а, мн. -і, -чак, н.

1. гл. вока.

2. Невялікая круглая адтуліна ў якім-н. прадмеце.

Дзвярное в.

3. Пупышка, зрэзаная з дрэва для прышчэпкі.

4. Зародак парастка на бульбяным клубні.

5. Значок на ігральнай карце.

6. Пятля ў вязанні.

Спусціла в.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

коўш, каўша́, мн. каўшы́, каўшо́ў, м.

1. Шырокая круглая пасудзіна з ручкай для чэрпання вадкасці.

Зачэрпнуць вады каўшом.

2. Вялікае металічнае прыстасаванне ў розных механізмах для зачэрпвання, высыпання, разлівання і пад.

Ліцейны к.

К. экскаватара.

|| прым. каўшо́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ваўчо́к 1, ‑чка, м.

Памянш.-ласк. да воўк.

ваўчо́к 2, ‑чка, м.

1. Цацка ў выглядзе круга або шарыка на шпяні, якая пры хуткім вярчэнні доўга захоўвае вертыкальнае становішча.

2. Разм. Невялікая круглая адтуліна ў дзвярах турэмнай камеры для назірання за вязнямі. У дзвярах быў прароблен ваўчок, круглая дзірка, каб варта магла бачыць, што робіцца ў камеры. Колас. // Вочка ў дзвярах кватэры.

•••

Круціцца ваўчком гл. круціцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дэ́нкокруглая драўляная накрыўка да бочкі’ (Сцяшк.). Гл. дэ́нка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)