уганя́цца 1, ‑яецца; незак.
Зал. да уганяць.
уганя́цца 2, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак., за кім-чым.
Разм.
1. Упадаць за кім‑, чым‑н. Уганяцца за работай з самага маленства.
2. Заляцацца, бегаць за кім‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.), у што. Уцякаць, улівацца (пра раку).
Сож упадае ў Днепр.
2. за кім-чым. Даглядаць каго-, што-н. (разм.).
Ён надта не ўпадае за гаспадаркай.
3. за кім. Заляцацца да каго-н. (разм.).
У. за дзяўчынай.
|| наз. упадзе́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Пры ўпадзенні Палаты ў Дзвіну.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
халя́ўка, ‑і, ДМ ‑ляўцы; Р мн. ‑лявак; ж.
Памянш.-ласк. да халява. [Люся] села на ўзбочыне шляху, побач са мной, апусціўшы ў канаву ногі, абутыя ў чаравікі з высокімі халяўкамі. Навуменка.
•••
Халяўкі смаліць — заляцацца да каго‑н. з жаночага полу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́жничать несов., разг.
1. (любезничать) заляца́цца (да каго), гавары́ць кампліме́нты (каму); (взаимно) галу́біцца, мілава́цца, пе́ставацца;
2. (деликатничать) даліка́тнічаць; (церемониться) цырымо́ніцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заі́грываць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да зайграць 1.
заі́грываць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., з кім.
Разм.
1. Жартаўліва какетнічаць, заляцацца да каго‑н. Заігрываць з дзяўчатамі.
2. перан. Паддобрывацца да каго‑н., каб выклікаць да сябе прыхільнасць. — [Візэнер] нават заігрываў з насельніцтвам, хацеў паказаць сябе добрым і гуманным афіцэрам. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ла́заць ’лазіць, узбірацца ці апускацца ўніз’, ’хадзіць па чым-небудзь’, ’сноўдацца’ (шальч., воран., іўеў., Сл. паўн.-зах.), рус. арханг. лазать ’лезці’, сіб. ’упадаць, заляцацца’, размоўнае лазать ’лазіць’, укр. бук. лазаты ’лазіць’, ’абрыдаць частым наведваннем’, харв. суч. lazati — шматразовы дзеяслоў, утвораны ад !!!агъ > лаз (гл.) пры дапамозе суф. ‑аіі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уха́живать несов.
1. (присматривать за кем, чем) дагляда́ць (каго, што);
уха́живать за больны́ми дагляда́ць хво́рых;
2. (угождая) дагаджа́ць (каму, чаму);
3. (услуживая за столом и т. п.) слугава́ць (каму, чаму); (угощать) частава́ць (каго);
4. (с любовными намерениями) заляца́цца (да каго);
уха́живать за же́нщиной заляца́цца да жанчы́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Лабу́ніць ’набліжацца’, ’запрашаць’, ’угаворваць’ (ашм., КЭС), ’дагаджаць, ліслівіць’, ’прывабліваць, мілаваць’ (Сл. паўн.-зах.) і лабу́ніцца ’схіляцца лбом да чаго-небудзь, лезці куды-небудзь’ (Нас.), ’заляцацца, падмазвацца’ (Др.-Падб., Гарэц.), падлабуніцца ’падлашчыцца, падлізацца’ (Нар. сл.). Балтызм. Параўн. лат. labināt ’задобрываць, песціць’, літ. lãbinti ’вітаць, кланяцца’, ’дагаджаць’ (Вяржбоўскі, 463–465; Грынавецкене і інш., LKK, 1975, 16, 181; Лаўчутэ, Балтызмы, 55).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уле́гчы, уля́гу, уля́жаш, уля́жа; уля́жам, уля́жаце, уля́гуць; улёг, уле́гла і улягла́, уле́гла і улягло́; уля́ж; зак. (разм.).
1. у што і з інф. Поўнасцю аддацца якой-н. справе.
У. ў навуку.
У. габляваць.
2. перан., у што і з інф. Уцягнуцца ў што-н., набыць моцную схільнасць да чаго-н.
У. ў гарэлку.
3. за кім-чым. Кінуцца наўздагон.
Сабака ўлёг за катом.
4. за кім. Пачаць заляцацца.
У. за дзяўчынай.
|| незак. уляга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заи́грывать несов.
1. жартава́ць, дурэ́ць; заляца́цца; (о животных) гуля́ць, дурэ́ць, прабава́ць дурэ́ць;
2. перен. падла́джвацца (пад каго), паддо́брывацца (да каго), фліртава́ць (з кім);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)