насіні́ць, -сіню́, -сі́ніш, -сі́ніць; -сі́нены; зак., што.

Зрабіць сінім; густа падсініць.

|| незак. насі́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ба́рва, -ы, ж.

1. Фарба, афарбоўка, колер.

Барвы восені.

2. Густа-чырвоны, пурпуровы колер.

Б. заліла лес.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

барво́вы і барвя́ны, -ая, -ае.

Густа-чырвоны.

Барвовае зарыва.

|| наз. барво́васць, -і, ж. і барвя́насць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шчаці́ністы, -ая, -ае.

1. Пакрыты густым шчаціннем, густа парослы жорсткімі валасамі.

Ш. хіб.

Ш. твар.

2. Жорсткі, які нагадвае шчацінне (пра валасы, поўсць).

Шчаціністыя вусы.

|| наз. шчаці́ністасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзёран, -рну, м.

Верхні слой глебы, густа пераплецены карэннем раслін, а таксама выразаныя пласты з гэтага слоя, якімі ўмацоўваюць адхоны, абкладаюць клумбы і інш.

Клумбы абкладзены зялёным дзёрнам.

|| прым. дзярно́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ушпіля́ць

густа ўкрыць’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. ушпіля́ю ушпіля́ем
2-я ас. ушпіля́еш ушпіля́еце
3-я ас. ушпіля́е ушпіля́юць
Прошлы час
м. ушпіля́ў ушпіля́лі
ж. ушпіля́ла
н. ушпіля́ла
Загадны лад
2-я ас. ушпіля́й ушпіля́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час ушпіля́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

глуш, -ы́, ж.

1. Густа парослы ўчастак лесу.

Лясная г.

2. Аддаленае ад паселішчаў месца; захалусце.

Жыву ў глушы, далёка ад горада.

У такую г. аўтобусы не даходзяць.

3. Позняя, глухая пара.

У такую г. людзі адпачываюць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Го́шчагуста зарослая лесам даліна’. Гл. га́шча.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нягу́ста нареч.

1. в разн. знач. негу́сто; см. гу́ста;

2. в знач. сказ., разг. негу́сто

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ча́сто нареч.

1. ча́ста;

ча́сто перебира́ть стру́ны балала́йки ча́ста перабіра́ць стру́ны балала́йкі;

о́чень ча́сто ве́льмі ча́ста;

2. (густо) гу́ста; ча́ста;

дере́вья поса́жены ча́сто дрэ́вы паса́джаны гу́стаа́ста).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)