сатэлі́т, -а, М -лі́це, мн. -ы, -аў, м.
1. У Старажытным Рыме: узброены найміт-целаахоўнік.
2. перан. Выканаўца чужой волі, паслугач, памагаты (кніжн.).
3. Спадарожнік планеты (спец.).
Месяц — с.
Зямлі.
4. Дзяржава, фармальна незалежная, а па сутнасці падпарадкаваная іншай, больш моцнай дзяржаве.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прара́б ’выканаўца работ, непасрэдны кіраўнік работ’ (ТСБМ). Запазычанне новага часу з рус. складанаскарочанага прораб ’производитель работ’ (Крукоўскі, Уплыў, 70).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Саквіста́тар старое ’судовы выканаўца’ (Сл. ПЗБ, Скарбы). З польск. sekwestrator ’тс’. Апошняе з лац. seqwestrator ’тс’ (Дарашэўскі, 8, 128).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акцёр, ‑а, м.
Прафесійны выканаўца роляў у спектаклі. [Буйніцкі] быў тыповым акцёрам старога складу на так званыя характарныя, бытавыя ролі. «Полымя». // Разм. Пра чалавека, які паказвае сябе інакшым, чым ён ёсць; прытворшчык.
[Фр. acteur.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суде́бный судо́вы;
суде́бная медици́на судо́вая медыцы́на;
суде́бный пригово́р судо́вы прысу́д;
суде́бный исполни́тель судо́вы выкана́ўца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
артыст, акцёр, актор, выканаўца
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Мім камічная імправізаваная сцэнка’, ’акцёр гэтай сцэнкі’, ’выканаўца пантамімы’ (ТСБМ). З рус. мим ’тс’, якое, відаць, праз франц. mime ’тс’ (XVIII ст.) са ст.-грэч. μίμος ’пераймальнік, імітатар’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каскадзёр, ‑а, м.
1. У цыркавым мастацтве — выканаўца нумара, які звычайна мае характар пантамімічнай сцэнкі і заснаваны на камічных акрабатычных падзеннях (каскадах).
2. Асоба, якая выконвае ў кінафільмах складаныя або небяспечныя для жыцця трукі.
[Фр. cascadeur.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гумары́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Аўтар або выканаўца гумарыстычных твораў. Пісьменнік-гумарыст. Гумарыст на эстрадзе.
2. Разм. Чалавек, схільны да гумару (у 1 знач.). Па натуры ён быў гумарыст і любіў пажартаваць. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
джаз, -а, м.
1. Форма музычнага мастацтва, якая ўзнікла ў канцы 19 — пачатку 20 ст. і спалучае ў сабе рысы еўрапейскай і афрыканскай культур.
Іграць у стылі д.
Аматары джаза.
2. Аркестр, які складаецца пераважна з духавых, ударных шумавых інструментаў, уключае спевакоў-салістаў і выконвае такую музыку.
Іграе д.
|| прым. джа́завы, -ая, -ае.
Джазавая музыка.
Д. выканаўца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)