Навучы́ць ’навучыць, вывучыць’, наву́чка ’навука, вывучка’ (Бяльк.). Да вучы́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вухры́ць ’вучыць, настаўляць’ (Юрч., Сцяшк. МГ). Няясна, магчыма, звязана з ву́харэц (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
правучы́ць, ‑вучу, ‑вучыш, ‑вучыць; зак., каго.
1. Пакараць з мэтай, каб у будучым такія правіннасці не паўтараліся. Сяброўкі, даведаўшыся аб яе горы, роем абляпілі Маю і спагадліва раілі правучыць Сцяпана. Дуброўскі. Было жаданне кінуцца на сястру з кулакамі, правучыць яе, каб не плявузгала, ды яшчэ пры маці. Шамякін.
2. Вучыць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дрэсірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.
Вучыць (жывёл) выконваць пэўныя дзеянні. Дрэсіраваць сабак. Дрэсіраваць галубоў. // перан. Разм. Прывучаць да строгай дысцыпліны; муштраваць.
[Ад фр. dresser.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сырадэ́ля, ‑і, ж.
Аднагадовая кармавая расліна сямейства бабовых. Бацька век зжыў на гаспадарцы, а ён — вучыць: сырадэлю сей, буракі на полі садзі. Крапіва.
[Ісп. serradella.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вучэ́нне (БРС, КТС, Байк. і Некр.). Да вучыць (гл.), адносна словаўтварэння гл. Суф. словообр., 151, 179.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ву́чаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад вучыць.
2. у знач. прым. Адукаваны. Яна вучаная, і я ніяк не падыходзіў да яе. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адвучы́ць, ‑вучу, ‑вучыш, ‑вучыць; зак., каго-што.
1. Прымусіць адвыкнуць ад чаго‑н. Адвучыць ад дрэннай прывычкі. □ Тры гады, якія пражыла Малання ў горадзе, адвучылі Кандрата бачыць у ёй сваю сялянку. Галавач. [Трахім:] — Мне яшчэ ў маладосці адзін вучоны чалавек гаварыў: «Калі ваўку не даваць мяса змалку, дык можна адвучыць яго ад драпежніцтва». Пальчэўскі.
2. Разм. Закончыць вучэнне, перастаць вучыць, навучаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Павучо́к ’табурэтка з круглай дзіркай, каб прывучыць дзіця стаяць на нагах’ (Мат. Гом.). Суфіксальнае ўтварэнне ад павучыць < вучыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пашкеліць ’сварыцца’ (Яруш.). Да пашколіць (< па‑ і школа, шкбліць ’вучыць’). Аб мене о > е гл. Карскі (1, 154–158).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)