паліме́ры, ‑аў; адз. палімер, ‑а, м.

Спец. Арганічныя рэчывы, малекулы якіх складаюцца з вялікай колькасці простых малекулярных звенняў з рознай атамнай структурай.

[Ад грэч. polymerēs — які складаецца з многіх частак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

згара́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да згарэць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паддавацца хімічнаму распаду (пра арганічныя рэчывы).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сапані́ны, ‑аў; адз. сапанін, ‑у, м.

Арганічныя рэчывы, якія знаходзяцца ў некаторых раслінах і ўтвараюць з вадой пену (выкарыстоўваюцца ў тэхніцы і медыцыне).

[Ад лац. sapo, saponis — мыла.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрпе́ны, ‑аў; адз. тэрпен, ‑у, м.

Арганічныя рэчывы, якія знаходзяцца ў смале хвойных дрэў, эфірным масле, шкіпінары і выкарыстоўваюцца ў медыцыне, парфумерыі і пад.; вуглевадароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

угнае́нне ср., в разн. знач. удобре́ние;

право́дзіць у. палёў — проводи́ть удобре́ние поле́й;

аргані́чныя ўгнае́нні — органи́ческие удобре́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

люмінафо́ры, ‑аў; адз. люмінафор, ‑у, м.

Арганічныя і неарганічныя рэчывы, якія маюць здольнасць свяціцца пад уздзеяннем знешніх фактараў, дзякуючы чаму выкарыстоўваюцца ў вытворчасці лямп дзённага святла і пад.

[Лац. lumen — святло і грэч. phorós — які нясе.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пуры́ны, ‑аў; адз. пурын, ‑у, м.

Спец. Складаныя арганічныя злучэнні з наяўнасцю азоту цыклічнай будовы; сустракаюцца ў жывёльным арганізме як прадукт абмену рэчываў, а таксама ў некаторых раслінах.

[Фр. purin.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цнатлі́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць цнатлівага. Ты сэрца маё ўсхвалявала, Як першая краска вясной, Цнатлівасцю мілай, зямной Ты сэрца маё ўсхвалявала. Гілевіч. [Лірычнаму герою] вельмі арганічныя ўнутраная цнатлівасць, непаказная сціпласць, добразычлівасць, высокая чалавечнасць. Бугаёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раслі́на, ‑ы, ж.

Арганізм, які развіваецца звычайна ў нерухомым становішчы, атрымлівае пажыўныя неарганічныя рэчывы з глебы і паветра і ператварае іх у арганічныя; з’яўляецца адной з найбольш пашыраныя форм існавання жывой матэрыі.

•••

Аранжарэйная расліна (іран.) — пра далікатнага, распешчанага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гамалагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае аднолькавыя адносіны да чаго‑н.; адназначны, падобны.

•••

Гамалагічныя рады — а) у біялогіі — расліны, жывёлы, падобныя па сваіх марфалагічных і фізіялагічных прыкметах; б) у хіміі — арганічныя злучэнні, якія адрозніваюцца групай СН₂ і падобныя ў хімічных адносінах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)