прораста́ть несов., в разн. знач. прараста́ць;
огурцы́ прораста́ют агуркі́ прараста́юць;
сквозь песо́к и ка́мни прораста́ет трава́ праз пясо́к і каме́нне прараста́е трава́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
солёный в разн. знач. салёны;
солёные озёра салёныя азёры;
солёный суп салёны суп;
солёные огурцы́ салёныя агуркі́;
солёное сло́во перен. салёнае сло́ва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рассадзі́ць, -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; -са́джаны; зак.
1. каго (што). Усадзіць (многіх) на месца.
Р. гасцей.
2. каго (што). Пасадзіць паасобку адзін ад аднаго.
Р. непаслухмяных вучняў.
3. што. Перасадзіць расліны радзей, у іншае месца.
Р. агуркі.
Р. агрэст.
4. што. Моцным ударам разбіць, параніць, разламаць (разм.).
Р. галаву.
Р. акно.
|| незак. расса́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).
|| наз. расса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. і расса́джванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Таргу́н ’расліна агурочнік, якую кладуць у агуркі, калі нарыхтоўваюць іх на зіму’ (Растарг., Расл. св.). Параўн. укр. дыял. тургу́н ’эстрагон, Artemisia dracunculus L.’, торгу́н ’птарміка, Achillea ptarmica’, рус. таргу́н, тургу́н ’эстрагон’, польск. tarhun, torhon, toruń ziele ’тс’. Запазычана з тур. tarhun ’тс’, што з араб. tarhun (tharkun) ’тс’ (Брукнер, 21; ЕСУМ, 5, 679), шляхі пранікнення няясныя (Папоў, Из истории, 73).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прасна́к, ‑а, м.
Тоўсты блін з прэснага цеста. Не прайшло і дзесяці хвілін, як на стале ўжо сквірчэла яешня, а ў місцы ляжалі свежыя агуркі і праснакі, якія Рыма сама пякла замест хлеба. Васілеўская. Маці цеста тады учыніла з вадой, праснакоў нарабіла з чаромхай лясной. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпо́л, ‑у, м.
Ніжні пярэдні край сукенкі, кашулі і пад. Воля падхапіла ручкамі шырокую сінюю спаднічку, і бацька пачаў сыпаць ёй у прыпол цукеркі. Арабей. Павольна хадзілі, падаткнуўшы прыполы шырокіх спадніц, кабеты — палолі траву, выбіралі агуркі. Сачанка. Праз акно было відаць, як гаспадар з прыполу кашулі сыпаў зерне. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жы́жка, ‑і, ДМ ‑жцы, ж.
1. Цякучая сумесь вадкіх і цвёрдых рэчываў. Гнаявая жыжка. □ Да раніцы ад прыгожай белі не засталося і следу — усё было пакрыта брудна-шэрай жыжкай з гразі і снегу. Васілёнак.
2. Вадкая частка стравы. Джвучка боўтаецца лыжкай у халадніку — ловіць агуркі; сёрбае праз зубы жыжку. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суравы́, ‑ая, ‑ое.
1. Грубы, нябелены (пра тканіну, ніткі і пад.). Мех быў новы, з суравога палатна. Пташнікаў. // Зроблены з грубай нябеленай тканіны. Суравы абрус. □ На дварэ днела; шэрае святло прабівалася ў .. пакой [Наталі] праз шчыльную суравую фіранку. Гартны.
2. Абл. Сыры. [Антось:] — Вось глядзі: агуркі суравыя і маласольныя — колькі хочаш. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разле́зціся сов., разг.
1. разле́зться; расползти́сь;
саро́чка ~злася — руба́шка разле́злась (расползла́сь);
чараві́кі ~зліся — башмаки́ разле́злись;
2. (размякнуть от влаги) разле́зться, раски́снуть;
агуркі́ ~зліся — огурцы́ разле́злись;
глі́на ~злася — гли́на разле́злась (раски́сла)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
плёнка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
1. Празрыстая эластычная, цэлулоідная стужка са святлоадчувальным слоем для фатаграфічных і кінематаграфічных здымкаў. За якой паўгадзіны Айзік мог аббегаць паўгорада, напстрыкаць на плёнку свае «лейкі» кадраў з дваццаць. Сабаленка.
2. Тонкая празрыстая бясколерная матэрыя сінтэтычнага паходжання. Поліэтыленавая плёнка. Трымаць раннія агуркі пад плёнкай.
3. Тое, што і плеўка. Халаднаваты метал быў пакрыты васковай плёнкай тавоту. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)