штыр, ‑а, м.

Спец.

1. Цыліндрычны стрыжань з канічным канцом. Недзе ўгары паскрыпваў на штыры флюгер. Шыловіч.

2. Радыёантэна ў выглядзе доўгага тонкага стрыжня. Злева пружыніста гайдаўся падобны на .. лазіну штыр рацыі. Мележ.

[Ад ням. stier — нерухомы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брані́раваны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад брані́раваць.

бранірава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад бранірава́ць.

2. у знач. прым. Пакрыты бранёю (у 2 знач.). [Залыгін:] — Браніраваны поезд прыбыў у распараджэнне Мінсказа Савета. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бранябо́йка, ‑і, ДМ ‑бойцы; Р мн. ‑боек; ж.

Разм. Процітанкавае бранябойнае ружжо. Пажылы барадаты мужчына з бранябойкай на плячы прагна, з захапленнем паглядаў навокал, радуючыся, што бачыць, як і раней, гэтае хараство. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бро́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы; Р мн. бровак; ж.

Лінія перагіну, выступ на краі чаго‑н. (дарогі, кручы і пад.). Аляксей азірнуўся на Сонцава, які з санлівым выглядам сядзеў паблізу на броўцы дарогі. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

відната́, ‑ы, ДМ ‑наце, ж.

Пра наяўнасць вялікай колькасці святла дзе‑н. А перад насыпам такая відната, хоць кніжкі чытай: кожная травінка асветлена. Мележ. [Мурашка:] — На дварэ дзень, відната, а мы спаць сабраліся. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каламбу́р, ‑а, м.

Жарт, заснаваны на выкарыстоўванні розных слоў, блізкіх па гучанню, або розных значэнняў аднаго слова; гульня слоў. Быстроў не вешаў галавы, пасмейваўся сабе, сыпаў каламбурамі і, здавалася, быў зусім задаволены лёсам. Мележ.

[Фр. calembour.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кана́па, ‑ы, ж.

Прадмет мяккай мэблі для сядзення і ляжання, са спінкай і падлакотнікамі. [Георгій] апусціўся на канапу і стомлена адхінуўся да спінкі. Мележ. Пры сцяне пад вокнамі стаяла масіўная, са смольных дошак канапа. Сабаленка.

[Фр. canapé.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дасмакта́ць, ‑смакчу, ‑смокчаш, ‑смокча; зак., што.

Скончыць смактаць; высмактаць, сасмактаць да канца. Дасмактаць цукерку. □ Васіль заўважыў на сабе зайздрослівы позірк канакрада, які прасіў акурачак, але зрабіў выгляд, што не здагадваецца, дасмактаў цыгарку сам. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заясне́ць, ‑ее; зак.

1. Вылучыцца сваёй яснай афарбоўкай, паказацца (пра што‑н. яснае). Мост вырас, пашырэў. .. Рака схавалася і зноў заяснела. Мележ.

2. Пачаць яснець, стаць ясным. Пачала сохнуць зямля, і заяснела неба. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́парыцца, ‑ру ся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

1. Знікнуць, ператварыўшыся ў пару. Вада выпарылася. // перан. Знікнуць, перастаць існаваць. Стала няўтульна, цёмна і клопатна, і радасць у момант выпарылася. Мележ.

2. Вымыцца ў лазні з парай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)