уце́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

1. Страта чаго‑н. у выніку выцякання, высыпання і пад. Уцечка вады. Уцечка газу.

2. перан. Перамяшчэнне, пераход на другое месца работы. Уцечка рабочай сілы. // Недазволенае распаўсюджанне якіх‑н. звестак. Уцечка інфармацыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фіска́льства, ‑а, н.

1. Гіст. Дзейнасць фіскала (у 1 знач.).

2. перан. Паводзіны фіскала (у 2 знач.); паклёпніцтва. Зараз .. [Жыгоцкаму] чамусьці здалося, што калі ён зойдзе цяпер са скаргай на Лебедзева, Мешчаракоў абавязкова ўспрыме яе не інакш як звычайнае фіскальства. Мехаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хма́рна,

1. Прысл. да хмарны (у 1 знач.).

2. безас. у знач. вык. Пра пахмурную пагоду. Было холадна, хмарна, дзьмуў сыры вецер. Хомчанка.

3. перан.; безас. у знач. вык. Пра сумны, невясёлы настрой. Хмарна было і ў Ганначкі на душы. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэйтно́т, ‑у, М ‑ноце, м.

Спец. Недахоп часу на абдумванне чарговых хадоў (пры гульні ў шашкі, шахматы з гадзіннікам). Апынуцца ў цэйтноце. □ У такім жорсткім цэйтноце .. [шахматыст] нарабіў шмат памылак і прайграў. «Беларусь». // перан. Пра адчувальны недахоп часу ў якой‑н. справе.

[Ням. Zeitnot ад Zeit — час і Not — патрэба.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цянёты, ‑аў; адз. няма.

Паляўнічыя сеткі для лоўлі звяроў і птушак. Нейкія цянёты блытаюцца навокал ног, рвуцца і зноў блытаюцца. Пестрак. // перан. Пра тое, што прыгнятае, перашкаджае свабодна дзейнічаць; пастка. [Сектанты] па-ранейшаму працягвалі лавіць у свае цянёты даверлівых людзей. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чартаўшчы́на, ‑ы, ж.

1. зб. Паводле забабонных уяўленняў — чэрці, д’яблы і ўсякая нячыстая сіла.

2. перан. Разм. Што‑н. незразумелае, неверагоднае, недарэчнае. Ён, [Хвядос] абвёў пакой вачыма: — Гэта што за чартаўшчына? Зала... Белыя халаты... Ці не ў сне мне ўсё звярзлося? Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шарсці́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Пакрыты шэрсцю; з доўгай або густой шэрсцю. Шарсцістая жывёліна.

2. Пакрыты ворсам, варсінкамі; варсісты. Шарсцістыя пальчаткі. Шарсцістая тканіна.

3. перан. Задзірысты, незгаворлівы, гарачы. [Жанчына:] — Антон, той спакойны. □ Мікіта, ого, дужа шарсцісты. Больш за слова яму не кажы. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эпікурэі́зм, ‑у, м.

1. Вучэнне, сістэма поглядаў старажытнагрэчаскага філосафа Эпікура.

2. Кніжн. Сістэма поглядаў, якая вырасла на глебе скажонага тлумачэння вучэння Эпікура як імкненне да задавальнення пачуццёвых інстынктаў і дасягнення асабістых выгод.

3. перан. Кніжн. Схільнасць да пачуццёвага задавальнення, распешчанага жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ягня́ і ягнё, ‑няці; мн. ‑няты, ‑нят; н.

Дзіцяня авечкі. // перан. Разм. Пра ціхага, пакорлівага, нясмелага чалавека. [Шэмет:] — Але ў барацьбе з воўчай ідэалогіяй няможна быць ягнём. Лобан. Голад і яму, Отто, скаваў рукі і ногі. І ён, Отто, пакорлівае ягнё. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яхі́дна 1, ‑ы, ж.

1. Млекакормячая жывёліна атрада клаачных, накрытая іголкамі і поўсцю (водзіцца ў Аўстраліі, Новай Гвінеі, Тасманіі).

2. перан. Разм. Пра злога, каварнага чалавека. Не хлопец, а яхідна нейкая.

яхі́дна 2, ‑ы, ж.

Ядавітая аўстралійская змяя сямейства аспідаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)