па́паратнікавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да папаратніку. Сустракаюцца тут і асіннікі, то з дрэвамі добрага росту і папаратнікавым покрывам, то забалочаныя — асаковыя. Гавеман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пачына́нне, ‑я, н.

Пачатая кім‑н. справа; пачын. Нагадалася, як Пракоп вось тут, у гэтым пакоі, абмяркоўваў з членамі брыгады пачынанне маскоўскіх чыгуначнікаў. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перазірну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Разм. Абмяняцца позіркамі; пераглянуцца. [Дзямід Сыч:] — Якаў Донька тут? — Усе перазірнуліся. За Доньку чамусьці весела адказаў Міхаль Павіцкі. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пі́льня, ‑і, ж.

Спецыяльнае памяшканне для механічнай распілоўкі лесу. Дзесьці тут, у балотах, на лясістым грудзе стаяла дробная пільня, саматужная і вельмі няспраўная. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распукну́цца, ‑не́цца; зак.

Разм. Распусціцца (пра пупышкі). — Я сплю, а ўжо вясна прыйшла, — Пупышка голас падала, І тут жа распукнулася, І сонейку ўсміхнулася. Муравейка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расхаце́цца, ‑хочацца; безас. зак.

Перастаць хацецца. Шчыра кажучы, Люся ўжо ледзь не клявала носам, як пад’язджалі да стану. А тут зусім спаць расхацелася. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сіно́дскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сінода. Сінодская бібліятэка. □ Тут пераважна былі кніжачкі, выданыя рознымі камітэтамі і гурткамі цвярозасці, або сінодскія выданні. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цы́нія, ‑і, ж.

Травяністая дэкаратыўная расліна сямейства складанакветных з буйнымі яркімі кветкамі. Не цвітуць тут цыніі і флоксы, Цяжка шыны пыл гарачы мнуць. Панчанка.

[Ад уласн. імя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарны́ш, ‑а, м.

Балотная птушка атрада сеўцападобных. Асабліва багата на Піншчыне кулікоў. Тут прадстаўлены амаль усе асноўныя іх віды — кнігаўкі, турухтаны,.. чарнышы. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Куцалім ’надта бедны гаспадар’ (Нар. сл.). Словаўтварэнне рэалізавалася тут праз канглютынацыю суфіксаў ‑аль і ‑ім. Куцы > куцаль (як доўгімдоўгаль) (Сцяцко, Афікс. наз., 94) > *куцалімы (як радзімы).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)