даве́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад даверыць.

2. у знач. прым. Надзелены давер’ем. Аксён Каль выступаў ад грамады як давераная асоба. Колас.

3. у знач. наз. даве́раны, ага, м. Асоба, якая дзейнічае па чыім‑н. даручэнні. Выбраць давераных. Давераны ў справах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адабра́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад адабраць ​1.

2. у знач. наз. адабра́нае, ага, н. Тое, што сілай узята, забрана ў каго‑н. Сваю рэзідэнцыю Зюмель Абставіў, як кажуць, на яць, Каб вораг дрыжаў і не думаў Назад адабранае ўзяць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адчэ́пнае, ага, н.

Тое, што даецца каму‑н., робіцца для каго‑н. і пад., каб адчапіўся. [Ірына] пайшла. Сабрала вузялок. Узяла кошык яек — для адводу вачэй, на адчэпнае. Лынькоў. [Ціток:] — Ай, пане Гантман, дзе нашае з вамі не прападала... Дайце вы ўжо хлопцам адчэпнага. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэмабілізава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад дэмабілізаваць.

2. у знач. наз. дэмабілізава́ны, ага, м. Той, хто звольнен з арміі па дэмабілізацыі. Што ні дзень, што ні гадзіна — радасць: вяртаюцца дахаты дэмабілізаваныя. Пальчэўскі. Эшалон з дэмабілізаванымі ішоў з Берліна на ўсход. Шуцько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

за́йшлы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які зайшоў мімаходам з чужых месц; нетутэйшы. Зайшлы чалавек. / у знач. наз. за́йшлы, ага, м. Джульбарс апраўдваў наш давер: унушальны рост і загадзя натапыраная поўсць загрыўка рабілі незвычайны эфект: зайшлы спыняўся і ўжо не лез на ражон. Масарэнка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зара́зны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да заразы. Заразныя бактэрыі. // Выкліканы заразай; інфекцыйны. Заразная хвароба.

2. Здольны заразіць іншых. Заразны хворы. / у знач. наз. зара́зны, ага, м.; зара́зная, ‑ай, ж. Ізалятар для заразных.

3. Разм. Прызначаны для заразных хворых. Заразная бальніца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падру́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які знаходзіцца пад рукамі, заўсёды ёсць. Уздоўж сцен — два ложкі, зробленыя з падручнага матэрыялу. Крапіва.

2. Які выконвае падсобную работу. Падручныя рабочыя. / у знач. наз. падру́чны, ага, м. Салдату далі двух падручных капаць ямы, ён жа садзіў шчэпы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпа́дачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да прыпадку. Прыпадачны стан.

2. Разм. У якога часта бываюць прыпадкі якой‑н. хваробы. Прыпадачны хворы. / у знач. наз. прыпа́дачны, ага, м.; прыпа́дачная, ‑ай, ж. Прыпадачны ўдарыўся аб раму галавой, стаміўся і ўпаў на памост. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радзі́мы, ‑ая, ‑ае.

Нар.-паэт. Родны. І чырвоным сцягам раскінулася па карце радзімая краіна. Шахавец. Васільковы брала [Галя] колер на сваім радзімым полі. Дубоўка. // у знач. наз. радзі́мы, ага, м.; радзі́мая, ‑ай, ж. Ласкавы зварот. Сустракай, радзімая, Мёдам, пірагамі. Броўка.

•••

Радзімая пляма гл. пляма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сыпнатыфо́зны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да сыпнога тыфу. Сыпнатыфозны вірус. // Які перадае сыпны тыф. Сыпнатыфозная вош.

2. Хворы на сыпны тыф. Сыпнатыфозны хворы. / у знач. наз. сыпнатыфо́зны, ага, м.; сыпнатыфо́зная, ‑ай, ж. // Прызначаны для хворых на сыпны тыф. Сыпнатыфозная палата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)