прэпазі́цыя, ‑і, ж.

Становішча слова або сказа перад іншым словам або сказам, звязаным з ім.

[Ад лац. praepositio — пастаноўка ўперадзе.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рас..., прыстаўка (гл. раз...).

Ужываецца замест «раз...» перад глухімі зычнымі, напрыклад: раскалыхаць, распакаваць, рассесціся, расхапаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удыга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., перад кім.

Разм. Старацца задобрыць каго‑н. ліслівасцю; падлізвацца; паддобрывацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ус..., прыстаўка (гл. уз...).

Ужываецца замест «уз...» перад глухімі зычнымі, напрыклад: успіхнуць, ускінуць, ускапаць, уссесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хаджы́, нескл., м.

Ганаровы тытул мусульманіна, які зрабіў паломніцтва ў Мекку (звычайна ставіцца перад імем).

[Араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вечару́ха ’вечарынка перад вяселлем у жаніха’ (Інстр. II); ’вечар перад вяселлем у маладой’ (Бяльк.), рус. вечеру́ха: паўд. ’вячэрняя забава, вечарынка’, арл., разан. ’дзявочнік напярэдадні вяселля’, арл., смал., калуж. ’вячэрняя бяседа вясельных гасцей’. Беларуска-рускае ўтварэнне ад вечар (гл.) пры дапамозе экспрэсіўнага суф. ‑ux‑a.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Прэж ’спачатку’ (Нас.). Укр. преж ’раней, перад’, рус. дыял. преж ’раней, калісь’. Не зусім ясна. Відаць, кантамінаваная форма перад (гл.) і ц.-слав. прежде (вышэйшая ступень ад прѣдт* ’раней’, параўн. стараж.-рус. предняя слава (Слова аб палку Ігравым), ’былая слава’ (Грыгаран, Этнолингвистика текста, 2, 61).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Адвячо́рак ’частка дня’ (БРС, Касп., КТС), ’частка дня перад вечарам’ (КЭС). Гл. вечар.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

па́рить​I-1 несов., в разн. знач. па́рыць;

па́рить бельё па́рыць бялі́зну;

пе́ред грозо́й па́рит безл. пе́рад навальні́цай па́рыць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

проплыва́ть несов., в разн. знач. праплыва́ць;

пе́ред мои́ми глаза́ми проплыва́ли воспомина́ния де́тства перен. пе́рад маі́мі вача́мі праплыва́лі ўспамі́ны дзяці́нства.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)