Verbum

недалёка,

1. Прысл. да недалёкі (у 1, 2 знач.).

2. у знач. вык. Аб нязначнай адлегласці да каго‑, чаго‑н. Жаданы яр ужо недалёка. Колас. Ад вёскі да лясніцтва было недалёка. В. Вольскі.

3. у знач. вык. Аб хуткім надыходзе чаго‑н. Недалёка ўжо і вечар. А. Александровіч. Да вечара недалёка. Чорны. // безас. у знач. вык. Мала чаго не хапае да чаго‑н. Помнім толькі адно, што зацішак Перад громам бывае часцей. Што ў вятроў недалёка да здрады: Могуць з ростані рынуць і рваць. Хадыка.

•••

Недалёка адскочыць гл. адскочыць.

цура́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак., каго-што.

1. Пазбягаць каго‑, чаго‑н.; ухіляцца ад зносін з кім‑н., ад выканання чаго‑н. Не зведаў хлапчук .. пяшчотаў змалку і цяпер цураўся іх. Пальчэўскі. [Сымон:] — Ды гэта і няважна, дзе чалавек аблюбуе сабе прыстанішча — у вёсцы ці ў горадзе, важна тое, каб свайго люду не цураўся. М. Ткачоў. Заўсёды жартаўлівы і вясёлы, ён [Міхал], здавалася, ніколі ні на каго не крыўдаваў, не цураўся ніякай працы. Машара.

2. Адракацца ад каго‑, чаго‑н., выракацца каго‑, чаго‑н. [Ціток:] — Хоць ты бяры, чалавек, ды сваёй хаты цурайся. Лобан.

падмяша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.

Мяшаючы, дадаць чаго‑н. у што‑н. Падмяшаць пяску ў цэмент. □ Людзі елі траву, таўклі кару з дрэў, церлі мякіну, рады якой жменьцы пазаддзя, каб падмяшаць у травяністую агідную страву. Быкаў.

падрабі́цца, ‑раблюся, ‑робішся, ‑робіцца; зак., пад каго-што.

Надаць сабе выгляд каго‑, чаго‑н. — А ты, калі свой капялюш скінуў і надзеў фуфайку, дык ты лічыш ужо падрабіўся пад нас? Сергіевіч. // Падладзіцца да чаго‑н. Падрабіцца пад сялянскую гаворку.

надзяўбці́, ‑бу, ‑беш, ‑бе; ‑бём, ‑надзеўбяце; пр. надзёўб, ‑дзяўбла, ‑ло; зак., чаго.

1. Дзяўбаючы, наадбіваць чаго‑н., раскрышыць што‑н. Надзяўбці зямлі. □ [Глею] як-ніяк можна было б надзяўбці кіркай ды паціху павыкідаць рыдлёўкай. Быкаў.

2. Нарабіць дзяўбаннем дзірак, адтулін.

назнахо́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-чаго.

Знайсці ў розных мясцінах многа каго‑, чаго‑н. Назаўтра [Яша] узяў акрайчык хлеба за пазуху, насыпаў у кішэні патронаў, тых, што назнаходзіў у розных мясцінах, і з самага ранку падаўся ў лес. Кулакоўскі.

напрыво́дзіць, ‑воджу, ‑водзіш, ‑водзіць; зак.

1. каго. Прывесці, даставіць у вялікай колькасці. Напрыводзіць гасцей.

2. чаго. Прывесці, паведаміць для падмацавання свайго меркавання значную колькасць чаго‑н. Напрыводзіць прыкладаў. Напрыводзіць цытат.

3. каго. Разм. Нарадзіць у вялікай колькасці (пра жывёл).

наскіда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Скінуць пэўную колькасць чаго‑н. Наскідаць камення. □ Паліва на беразе поўна. Веснавая вада пакінула тут трэскі, карчэўе, кавалкі дошак і нават ладныя паленцы.. Можа за якіх дзесяць мінут мы наскідалі цэлую груду. Савіцкі.

пасцерагчы́ся, ‑рагуся, ‑ражэшся, ‑ражэцца; ‑ражомся, ‑ражацеся, ‑рагуцца; пр. пасцярогся, ‑сцераглася, ‑лося; заг. пасцеражыся; зак.

Праявіць некаторую асцярожнасць у адносінах да каго‑, чаго‑н.; пастарацца не рабіць чаго‑н. Мікола сам зразумеў, што не пасцярогся ў сварцы з солтысам. Сабаленка.

недаба́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак. і незак.

1. зак., чаго і без дап. Не заўважыць чаго‑н., назіраючы за кім‑, чым‑н. Недабачыць істотнага.

2. незак. Тое, што і недабачваць. [Сузан:] — Я крыху слабы на вочы, недабачу... Пакажыце бліжэй. Лынькоў.