Verbum

налыга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак.

1. каго-што. Злучыць, звязаць пры дапамозе вяроўкі, рэменя і пад.

Н. валоў.

2. што і чаго. Тое, што і нанізаць (разм.).

Н. нізку баравікоў.

3. каго. Налавіць (пры дапамозе пятлі).

Н. арканам дзікіх коней.

|| незак. налы́гваць, -аю, -аеш, -ае.

паберагчы́, -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; пабяро́г, -берагла́, -гло́; -ражы́; зак., каго-што.

1. Часова ўзяць пад сваю ахову, не дапусціць страты чаго-н., захаваць.

П. чужыя рэчы.

П. грошы.

2. Аднесціся да каго-, чаго-н. беражліва, клапатліва.

П. хворую сястру.

Не хвалюйся, паберажы сваё здароўе!

падвы́сіць, -ы́шу, -ы́сіш, -ы́сіць; -ы́шаны; зак. (разм.).

1. каго-што. Падняць вышэй, зрабіць вышэйшым.

П. плаціну.

2. каго (што). Перавесці на больш высокую пасаду.

П. у званні.

3. што. Павялічыць (цэны, нормы і пад.).

П. норму выпрацоўкі.

|| незак. падвыша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падвышэ́нне, -я, н.

падкаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.

1. Коцячыся, наблізіцца ці закаціцца пад што-н.

Шарык падкаціўся пад канапу.

2. Тое, што і падкаціць (у 3 знач.).

Слёзы падкаціліся пад горла.

3. перан., да каго. Лісліва звярнуцца да каго-н., дамагаючыся чаго-н. (разм.).

|| незак. падко́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

пазганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.

1. каго (што). Сагнаць, прагнаць адкуль-н. усіх, многіх.

П. кароў з пасеваў.

2. што. Сагнаць з паверхні ўсё, многае.

Завея пазганяла снег з дарог.

3. каго-што. Сагнаць, прымусіць сысціся ў адно месца ўсіх, многіх.

П. коней у табун.

манасты́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Рэлігійная абшчына манахаў або манашак, якая ўтварае царкоўна-гаспадарчую арганізацыю.

Мужчынскі м.

Жаночы м.

2. Тэрыторыя, царква і жылыя памяшканні такой абшчыны.

◊

Падвесці пад манастыр каго (разм.) — паставіць каго-н. у вельмі непрыемнае, цяжкае становішча.

|| прым. манасты́рскі, -ая, -ае.

ме́ціць², ме́чу, ме́ціш, ме́ціць; незак.

1. у каго-што. Старацца папасці ў каго-, што-н.

М. у звера.

2. з інф. Мець намер, намервацца ажыццявіць якое-н. дзеянне.

М. укусіць.

3. Імкнуцца заняць якое-н. становішча, пасаду (разм.).

|| зак. наме́ціць, -ме́чу, -ме́ціш, -ме́ціць; -ме́чаны (да 2 знач.).

нае́зд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. наехаць.

2. Прыезд каго-н. куды-н. на нейкі час.

Н. турыстаў.

3. Раптоўны набег, напад вялікай колькасці каго-, чаго-н.

Спусташальны н.

4. у знач. прысл. нае́здам. Прыязджаючы зрэдку і ненадоўга.

Бываў у вёсцы н.

разгайда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і разго́йдаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

1. Прымусіць моцна гайдацца (гойдацца).

Р. арэлі.

2. Гайдаючы (гойдаючы) каго-, што-н., надаць яму сілу інерцыі для кідання.

Р. за рукі-ногі і кінуць у ваду.

|| незак. разго́йдваць, -аю, -аеш, -ае.

раскалыха́ць, -лышу́, -лы́шаш, -лы́ша; -лышы́; -лыха́ны; зак.

1. каго-што. Пачаць моцна калыхаць, прымусіць калыхацца.

Р. качэлі.

2. што. Калышучы, зрабіць хісткім, няўстойлівым.

Р. слупок.

3. перан., каго (што). Вывесці са стану апатыі, абыякавасці.

Пыталіся многа, ледзь раскалыхалі яго на адказы.

|| незак. раскалы́хваць, -аю, -аеш, -ае.