падмёрзлы, ‑ая, ‑ае.
Крыху, злёгку мёрзлы, цвёрды ад марозу. Падмёрзлы снег. Падмёрзлыя яблыкі. □ Цяпер.. [хлапчукі] хацелі нават, каб дарога была даўжэйшаю — так прыемна было ісці ўсім разам па тугой, падмёрзлай за ноч сцяжынцы. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скро́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Праяўляць залішнюю скромнасць, умоўчваць аб сваіх заслугах. [Гарлахвацкі:] Ды вы не скромнічайце. А то я вас ведаю, вы гатовы пяшком ісці пятнаццаць кіламетраў, каб толькі на рамізніку сэканоміць. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мавр ист. маўр, род. ма́ўра м.;
◊
мавр сде́лал своё де́ло, мавр мо́жет уйти́ книжн. маўр зрабі́ў сваю́ спра́ву, маўр мо́жа ісці́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адбывацца, здарацца, ісці, рабіцца; дзеяцца, чаўпціся (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
быць карысным □ прыносіць карысць, ісці на карысць
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Абры́нданы ’абляпаны, запэцканы’ (БРС, Сцяц., КТС), абрындывацца ’абрывацца махрамі (аб спадніцы)’ (Шат.). Магчыма, запазычанне з літ. мовы. Параўн. літ. brendù, brìsti ’ісці ўброд праз балота, гразь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лапану́ць ’пабегчы, ірвануць, паспяшацца’ (карэліц., Нар. сл.) — балтызм. Параўн. літ. lapanóti ’бегчы’, lapénti ’хутка ісці, бегчы’. Канец слова ‑нуць на беларускай глебе атрымаў значэнне імгненнасці дзеяння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паваложжа ’зграя’ (Сл. ПЗБ, раг.). Дэрыват ад паваліць ’ісці, быць у вялікай колькасці’ < валіць з суф. ‑ога (адносна словаўтварэння параўн. SP, 1, 67) + суф. зборнасці ‑je.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́мчыць ’бегчы хутка’ (Ян.). Магчыма, кантамінацыя польск. rączy ’хуткі’, якое Брукнер выводзіць ад ruczaj ’ручай’ (Брукнер, 467) і імчаць. Але параўн. рус. ремши́ть ’хутка ісці, спяшацца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
загарэ́цца, -ру́ся, -ры́шся, -ры́цца; -ры́мся, -рыце́ся, -ра́цца; -ры́ся; зак.
1. Пачаць гарэць (у 1, 5—7 знач.).
У далечыні загарэўся агеньчык.
Загарэлася з вышак (пачаўся пажар). З. ідэяй (перан.). Вочы загарэліся ад цікаўнасці (перан.).
2. безас., каму з інф. Вельмі захацецца (разм.).
Загарэлася яму ісці ў грыбы.
3. перан. Узнікнуць, пачацца з вялікай сілай.
Загарэлася спрэчка.
|| незак. загара́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)