самаўзбагачэ́нне, ‑я, н.
Узбагачэнне самога сябе; уласнае ўзбагачэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раз’яры́цца ’узлавацца’ (Інстр. 3), ’разгуляцца’ (паст., Сл. ПЗБ), разʼя́рыцца ’страшэнна зазлаваць’ (Варл.), розʼяры́цца ’раз’юшыцца’ (ТС), серб.-харв. разја́рити се ’раззлавацца, выйсці з сябе’, рус. разъяри́ться ’тс’, славен. razjáriti, razjáriti se ’узлавацца’, ’выйсці з сябе’. Ад яры́цца (гл.), што ў сваю чаргу ад *jarъ(jь) (ЭССЯ 8, 174).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аглу́зжацца ’знепрытомнець’ (Нас.), аглуздацца ’апрытомнець, прыйсці ў сябе’ (КТС), аглуздзелы (КТС) да глузд (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ашчалача́ць ’пусціць ваду з сябе (пра кісель, кашу)’ (КСП). Ад шчолак ’вадкае ў страве’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нашу́хацца ’многа надзець на сябе’ (ТС). Да шукацца ’шамацець’, ад гукапераймальнага шух ’шась’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пачува́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Адчуваць. Хоць камандуючаму ўжо трэцюю ноч амаль не даводзілася спаць, ён пачуваў сябе добра. Мележ. [Агурскі:] — А як пачуваеш сябе — не хворая? Можа стамілася? Можа цяжка табе? Скрыган. Пачуваў сябе сёння Аляксей імяніннікам, які мае права цешыцца сам і цешыць другіх. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мудраўны́ ’фарсісты’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Да мудрэць ’незвычайна сябе паводзіць’ (там жа) < му́дры 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Напастыра́цца ’частымі дробязнымі сваркамі выклікаць непрыязныя да сябе адносіны, апастыляцца’ (Нар. сл.). Гл. настырдцца ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ва́біць, -блю, -біш, -біць; незак., каго.
1. Захапляючы, зачароўваючы сваім выглядам, прыцягваць да сябе.
Поўдзень вабіць сваёй прыродай.
2. Падзываць птушак, звяроў, падрабляючы іх голас.
В. свістам птушак.
|| зак. пава́біць, -блю, -біш, -біць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адчу́ць, -чу́ю, -чу́еш, -чу́е; -чу́ты; зак., каго-што.
1. Пазнаць шляхам адчування.
А. холад.
А. моцны боль у назе.
2. Зведаць, перажыць, зразумець.
А. несправядлівасць.
А. сябе шчаслівым.
|| незак. адчува́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)