матывіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.
1. Абгрунтаванне прычыны, падставы якога‑н. дзеяння, учынка.
2. Тое, што і матывацыя. [Гарбулёў:] — Дайце я буду пісаць матывіроўкі, а вы стаўце толькі свой подпіс. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пае́нчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Енчыць некаторы час. [Маці] паенчыла, пастагнала з тыдзень і згарэла, як свечка. Грахоўскі. Ладымер з’явіўся дадому сам не свой. Ён пастагнаў у сенцах, паенчыў, пабедаваў і падаўся ў хату. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перава́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., каго-што.
Заахвоціўшы, зацікавіўшы чым‑н., угаварыць перайсці, пераехаць куды‑н.; схіліць на свой бок. Вежа прыбавіў .. [Геленв] пенсіі, плаціў цяпер сто рублёў, абы не перавабілі ў губернскі тэатр. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́каўка, ‑і, ДМ ‑каўцы; Р мн. ‑кавак; ж.
Тое, што і пупышка (у 1 знач.). Адны толькі паважныя дубы, узбагачаныя вопытам жыцця за свой доўгі век, не вельмі спяшаліся расчыняць свае покаўкі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узыхо́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак.
1. Незак. да узысці.
2. Весці свой пачатак, паходжанне ад чаго‑н. Сучасны беларускі алфавіт агульнага паходжання з рускім і ўкраінскім. Усе яны ўзыходзяць да стараславянскай азбукі — «кірыліцы». Юргелевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
успамі́нак, ‑нку, м.
Разм. Тое, што і успамін. Сябры скарысталі вясёлы свой настрой для розных смешных успамінкаў і далі волю нестрыманаму смеху. Колас. Хвалі быстра ляцяць удаль адна за адной, успамінкі нясуць дарагія. Гурло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыну́ша, ‑ы, м.
Разм. пагард. Чыноўнік, бюракрат. Асабліва радавала.. [Лабановіча] тая акалічнасць, што зкзаменатарам назначаўся не інспектар народных вучылішч, сухі і бяздушны чынуша, а выкладчык, які ў свой час быў таксама настаўнікам пачатковай школы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адбі́так м.
1. (род. адбі́тка) (след, изображение) отпеча́ток; (в зеркале и т.п.) отраже́ние ср., отображе́ние ср.;
2. (род. адбі́тка) полигр. о́ттиск;
3. (род. адбі́тку) перен. след, отпеча́ток; (следы влияния) отраже́ние ср.;
а. эпо́хі — след (отпеча́ток, отраже́ние) эпо́хи;
◊ а. ча́су — печа́ть вре́мени;
налажы́ць (свой) а. — (на каго, што) наложи́ть (свою́) печа́ть (на кого, что), наложи́ть (свой) отпеча́ток (на кого, что)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пыл м.
1. запа́л, -лу м.; (рвение, усердие) заўзя́тасць, -ці ж., стара́ннасць, -ці ж., шчы́расць, -ці ж.;
ю́ношеский пыл юна́цкі запа́л;
уме́рить свой пыл стрыма́ць свой запа́л;
2. (сильный жар) уст., обл. жар, род. жа́ру м.; (пламя) по́лымя, -мя ср.;
◊
в пылу́ (сраже́ния, би́твы и т. п.) у гара́чцы (бо́ю і да таго́ падо́бнае);
с пы́лу, с жа́ру з по́лымя, з жа́ру;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
распакава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.
Вызваліць ад упакоўкі. — Ці не лепш было б усё ж распакаваць .. [прыёмнік] загадзя і .. пусціць у эксплуатацыю на вечары? Якімовіч. // Расклаўшы, выняўшы што‑н. спакаванае, апаражніць (чамадан, сумку і пад.); вызваліць ад упакоўкі. Пакуль Іра сядзела на дзяжы, я распакаваў чамадан і пачаў раздаваць падарункі. Сабаленка. [Вадзім Іванавіч] распакаваў свой рукзак і на здзіўленне ўсім дастаў адтуль не турысцкую амуніцыю, а паходную радыёстанцыю. Шыловіч. Урэшце [зямляк] устаў, распакаваў свой пак, дастаў раманаўскі кажух, зімовую шапку — ды на сябе. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)