го́луб, -а, мн. галубы́, галубо́ў, м.

Птушка сямейства галубіных пераважна з шаравата-блакітным ці белым апярэннем і вялікім зобам.

Дзікі г.

Г. міру (відарыс белага голуба як сімвал міру).

|| памянш. галубо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.

|| прым. галубі́ны, -ая, -ае.

Галубіныя гнёзды.

Галубіная пошта.

Галубіная душа (перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дына́стыя, -і, мн. -і, -тый, ж.

1. Шэраг манархаў з аднаго і таго ж роду, якія паслядоўна змяняюць адзін аднаго.

Д.

Бурбонаў у Францыі.

2. перан. Шэраг пакаленняў, якія перадаюць з роду ў род прафесійнае майстэрства, традыцыі.

Д. сталявараў.

|| прым. дынасты́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэ́ман, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У антычнай міфалогіі: добры або злы дух, які аказвае ўплыў на лёс, жыццё чалавека.

2. У хрысціянскіх уяўленнях: злы дух, д’ябал.

3. перан., чаго. Увасабленне якой-н. схільнасці, захаплення, заганы (уст.).

Д. нецярпення.

Д. разладу.

|| прым. дэ́манскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жрэц, жраца́, мн. жрацы́, жрацо́ў, м.

1. У старажытных рэлігіях: свяшчэннаслужыцель, які спраўляў богаслужэнне і выконваў абрад ахвярапрынашэння.

2. перан., чаго. Той, хто прысвяціў сябе служэнню чаму-н. (навуцы, мастацтву і пад.).

Жрацы мастацтва.

|| ж. жры́ца, -ы, мн. -ы, жрыц.

|| прым. жрэ́цкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зава́ла, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Прыстасаванне ў форме металічнага стрыжня або жэрдкі для запірання дзвярэй.

Зачыніць дзверы на замок і завалу.

2. Тое, што і завал (у 1 знач.).

3. перан. Лянівы чалавек, лежабок (разм.).

|| прым. зава́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

завастры́ць, -вастру́, -во́стрыш, -во́стрыць; -во́страны; зак., што.

1. Зрабіць вострым (у 1 знач.).

З. аловак.

2. перан. Больш рэзка абазначыць галоўнае, істотнае ў чым-н.; падкрэсліць.

З. пытанне.

Завастрыць увагу на чым — сканцэнтраваць увагу на чым-н.

|| незак. завастра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і заво́стрываць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасве́чваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. гл. прасвяціць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Свяціцца праз што-н.

Сонца прасвечвае паміж стваламі дрэў.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Віднецца праз што-н.

Праз кроны дрэў прасвечвае неба.

Праз яго цікаўнасць прасвечваў недавер (перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прачаса́ць¹, -чашу́, -чэ́шаш, -чэ́ша; -чашы́; -часа́ны іэ́саны; зак., што.

1. Апрацаваць часаннем (валакно).

П. лён.

2. перан. Пільна агледзець, абследаваць або абстраляць (якую-н. прастору, участак).

Пяхота прачасала лес.

|| незак. прачэ́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прачэ́сванне, -я, н. і прачо́ска, -і, ДМо́сцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыбы́так, -тку, мн. -ткі, -ткаў, м.

1. Сума, на якую даход перавышае выдаткі.

Чысты п.

2. Абагульняючы паказчык фінансавых вынікаў гаспадарчай дзейнасці прадпрыемства.

3. перан. Карысць, выгада (разм.).

Які п. нам з гэтага?

4. Пра з’яўленне патомства (у сям’і, гаспадарцы і пад.; разм.).

Чакаць прыбытку ў хаце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прытры́млівацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

1. за што. Злёгку трымацца.

П. за парэнчы.

2. чаго. Трымацца бліжэй да чаго-н.

П. правага боку дарогі.

3. перан., чаго. Стаяць за што-н., дзейнічаць згодна з чым-н., мець схільнасць да чаго-н.

П. цвёрдых перакананняў.

П. традыцый.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)