наздрава́ты, ‑ая, ‑ае.
З невялікімі, частымі адтулінамі, дзірачкамі; порысты. Наздраваты хлеб. Наздраваты шлак. □ Пачарнелы снег быў наздраваты і храбусткі. Новікаў. Над імклівым, сцюдзёным бяздоннем нябачна штурхаліся, шоргаліся, кружылі на месцы і зноў спяшаліся за плынню шэрыя, наздраватыя крыгі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрыгіна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Прыгнуць усё, многае. Папрыгіналі людзі галовы. □ На магутных дрэвах ляжаў снег і папрыгінаў іх галіны. Чарнышэвіч. Жыта дробнае і спелае.. Жняяркаю яму тут нічога рады не даў бы, толькі папрыгінаў бы дадолу. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыпе́ць, ‑піць; незак.
Утвараць рып, скрыпець. Падлога рыпіць. Боты рыпяць. □ Цягнік грукаў, рыпеў і калываўся, як стары нямазаны воз, спыняўся на кожным паўстанку. Грахоўскі. Рыпіць пад нагамі снег, прыемна пашчыпвае шчокі лёгкі мароз, а ты ідзеш і думаеш... Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Таліна́ ’праталіна’ (ТС; беласт., Сл. ПЗБ), та́ліна ’мясціна, дзе сышоў снег’ (Варл.), толына́ ’праталка’ (Сл. Брэс.), та́леніна ’зямля, што паказваецца з-пад снегу’ (Арх. Федар.). Укр. талина́ ’расталая санная дарога’, польск. дыял. talina ’плеш на полі, пустое месца, дзе загінула збожжа’, славен. talina ’адталая зямля’. Утворана пры дапамозе суф. ‑ina ад *talъ, гл. талы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тяготи́ть несов.
1. абцяжа́рваць;
снег тяготи́т кро́влю снег абцяжа́рвае дах;
тёплая оде́жда его́ тяготи́ла цёплае адзе́нне абцяжа́рвала яго́;
2. (быть в тягость) быць у цяжа́р (каму, чаму), быць (з’яўля́цца) ця́жкім (для каго, для чаго);
меня́ тяготи́т его́ прису́тствие мне ў цяжа́р яго́ прысу́тнасць;
3. уст. (угнетать) гнясці́; (мучить — ещё) му́чыць;
его́ тяготи́ли воспомина́ния яго́ прыгнята́лі (му́чылі) успамі́ны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абкла́д, ‑а, м.
1. Спец. Абкружэнне звера ў часе палявання. [Бацька:] І сігануў бы з абклада, каб не Адамовіч — гэты, з Усоха што. Ён, праўда, сцебануў метка: воўк — у снег... Масарэнка.
2. Аздоба пераплёту царкоўных кніг ці паверхні абразоў у сярэдневяковым мастацтве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазі́мак, ‑мку, м.
Першы мароз, першы снег; пачатак зімы. На дварэ быў зазімак. За ноч сцягнула ваду, за рэчкай пабялела трава. Гурскі. Усё было так, як і бывае заўсёды ў добры зазімак, са снегам, з марозікам, з ядраным сонцам. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згасі́ць, згашу, згасіш, згасіць; зак., што.
Разм. Спыніць гарэнне чаго‑н.; патушыць. Згасіць свечку. Згасіць агонь. □ Ліхтары згасілі, і снег стаў ліловы. Караткевіч. // перан. Заглушыць (пачуцці, думкі і пад.). І гэты .. занятак [Васіля] згасіў у сэрцы Ганны часцінку ранейшай цеплыні. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэтрало́гія, ‑і, ж.
Чатыры літаратурныя або музычна-драматычныя творы, аб’яднаныя агульнай ідэяй і пераемнасцю сюжэта. Усе падзеі тэтралогіі [«Трывожнае шчасце»] (у кнігу ўваходзяць аповесці «Непаўторная вясна», «Начныя зарніцы», «Агонь і снег», «Пошукі сустрэчы») звязаны з лёсам Пятра Шапятовіча або яго жонкі Сашы. Дзюбайла.
[Грэч. tetralogia.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ча́шачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
У батаніцы — вонкавая частка лісцікаў калякветніка, якая ахоўвае нераскрытую кветку і вяночак кветкі. // Пра вяночак кветкі. На цёмнай гладзі сонных луж балота, За снег нябёснай вышыні бялей, Закрасавалі чашачкі лілей. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)