Verbum

прымірэ́нчы, ‑ая, ‑ае.

1. Які садзейнічае прымірэнню, выказвае згоду. Прымірэнчы тон. □ Дзед Пранук сустракаў .. [Палашку] прымірэнчай рэплікай: — Вось і скварку з’ямо. Лынькоў.

2. Які мае адносіны да прымірэнца, прымірэнства. Прымірэнчыя настроі.

сівабаро́ды, ‑ая, ‑ае.

З сівой барадой. Яшчэ дзецюком я любіў гутарыць з сівабародымі дзядамі. Ермаловіч. Вось і клуб. Кучка дзяўчат, акружаная салдатамі. Сівабародыя дзяды на лавачцы частуюць старшыну самасадам. Марціновіч.

стаўны́, ‑ая, ‑ое.

Спец. Умацаваны на месцы, нерухомы (пра рыбалоўныя прылады). — А што, Дняпро для цябе толькі? — спытаў Кандрат .. Вось мы ўчора назнарок стаўную сетку ля трох вербаў паставілі. Караткевіч.

шматпавярхо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае некалькі ці шмат паверхаў. — Вось гэта будыніна! — затрымаўся.. [Саня] каля шматпавярховага дома і, прытрымліваючы за брыль шапку, агледзеў яго некалькі разоў з нізу да верху. Пальчэўскі.

мацне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Рабіцца больш моцным (у 2–8 знач.); набірацца сіл. Мароз мацнеў. Вецер сціх зусім, і ў цёмным вячэрнім небе запаліліся першыя зоркі. Лынькоў. Залпы і паасобныя стрэлы мацнелі, гусцелі і ўрэшце зліліся ў суцэльны гул. Мележ. Гарыць касцёр. Каб ён мацнеў, Падкінем, хлопцы, дроў. Кірэенка. Усё мацнела і мацнела надзея, што вось-вось пакажацца недзе тут і Марыя. Кулакоўскі. З кожным годам расла і мацнела арцельная гаспадарка. Жычка.

схадзі́ць, схаджу́, схо́дзіш, схо́дзіць; зак.

1. Пайсці куды‑н. і, пабыўшы там, вярнуцца назад. У лес .. [дзед Талаш] не пойдзе, вось толькі сходзіць на сяло ды паслухае, што гавораць людзі. Колас. Яня схадзіла ў гастраном, і калі вярнулася, Настачка, прыбраная, стаяла перад люстрам. Ракітны. [Чарнавус Аўдзею:] — Ты вось што, ты мо схадзіў бы ў брыгаду Глінскага ды паглядзеў, як там што, га? Кулакоўскі.

2. Разм. Зрабіць ход (пры гульні ў шахматы, карты і пад.). Схадзіць сланом.

безгаспада́рлівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць безгаспадарлівага; няздольнасць умела і эканомна кіраваць гаспадаркай. Вось яму [старшыні суседняга калгаса] «Сокала» пасылаць не варта: абавязкова папракне ў фанабэрстве, у безгаспадарлівасці.. бо сам ён гаспадар эканомны і сціплы. Шамякін.

бро́нетранспарцёр, ‑а, м.

Баявая браніраваная аўтамашына, прызначаная для перавозкі пяхоты на поле бою і для разведкі. І вось з засадай параўняўся бронетранспарцёр з дзесяткам гітлераўцаў і тры аўтамашыны са скрынкамі. Шчарбатаў.

густава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак.

Абл. Спрабаваць на смак. // Па смаку падыходзіць адно да другога. [Джузепе:] А дай-тка мне, Джакобе, смажаніны, Каб ведаць, як яна густуе З віном вось гэтым. Клімковіч.

мі́ля, ‑і, ж.

Дарожная мера даўжыні, неаднолькавая ў розных краінах. І вось самалёт у паветры. Міля за міляй застаецца ззаду канадская зямля. Філімонаў.

•••

Марская міля — умоўная мера даўжыні, роўная 1852 метрам.

[Англ. mile, ад лац. milia (мн. ад mille — тысяча).]