Verbum

бяло́к, ‑лка і ‑лку, м.

1. ‑лка. Празрыстая частка птушынага яйца, якая акружае жаўток.

2. ‑лку. Складанае арганічнае рэчыва, якое з’яўляецца пастаяннай і найбольш важнай састаўной часткай жывога рэчыва, асновай яго структуры і функцыі. Састаў бялкоў. Формы існавання бялку.

3. ‑лка. Белая абалонка вока. Бялкі вачэй.

варанёны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад вараніць.

2. у знач. прым. Пакрыты слоем варанення (у 2 знач.). Толя сядзіць на носе чайкі і на ўзбраенні яго — доўгі лёгенькі шост і «іжаўка» дзядзькі Антося, якая ляжыць на брызенце плашч-палаткі, прыемна пабліскваючы варанёнай сталлю ствалоў. Брыль.

казыры́цца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; незак.

Разм. Ганарыста паводзіць сябе перад кім‑н.; фанабэрыцца, выхваляцца. Хлопчыкі трохі казырыліся, рабілі выгляд, што да заўваг .. [Кацярыны Іванаўны] абыякавыя, дурэлі, але ўсё-такі не абсмейвалі. Лось. Барбутовіч проста застрашваў яго, каб дзядзька не надта казырыўся перад ім і на згоду пайшоў. Колас.

камуфля́ж, ‑у, м.

1. Адзін з відаў маскіроўкі — афарбоўванне вайсковай тэхнікі, будынкаў і пад. плямамі рознай формы і рознага колеру.

2. перан. Тое, чым прыкрываюць, маскіруюць сапраўдныя намеры, адносіны. Як .. трэба разумець яго [Дарубашвілі] першапачатковыя адносіны да Марылі — як сапраўды шчырыя і праўдзівыя ці толькі камуфляж? «Полымя».

[Фр. camouflage.]

канцавы́, ‑ая, ‑ое.

Які знаходзіцца на канцы чаго‑н., з’яўляецца канцом. Канцавы прыпынак аўтобуса. □ Міхал з Антосем, як старыя, Займалі месцы канцавыя І іх трымаліся выключна. Колас. Да лесу ад Андрэя зусім блізка: ён жыў з самага краю Лонвы, яго хата была канцавая ў вёсцы. Пташнікаў.

грамадзя́нства, ‑а, н.

1. Прыналежнасць асобы да насельніцтва пэўнай дзяржавы, якая абумоўлівае яго правы і абавязкі ў адносінах да гэтай дзяржавы. Савецкае грамадзянства.

2. зб. Уст. Грамадзяне (гл. грамадзянін у 4 знач.). З дня на дзень газеты прыносілі ўсё цікавейшыя весткі пра настрой рабочых і грамадзянства. Гартны.

гэ́такі і гэ́ткі, ‑ая, ‑ае, займ.

Разм. Тое, што і такі. Дарогу! Дарогу сустрэчнаму плану! З гэтакім лозунгам хто ж не згодзіцца? Крапіва. — Няўжо табе, Амяллян, не сорам глядзець на гэтакі двор? — пачаў ушчуваць яго Журавінка. Лобан. Душой я вольны чалавек І гэткім буду цэлы век! Купала.

даступі́цца, ‑ступлюся, ‑ступішся, ‑ступіцца; зак., да каго-чаго.

Падысці, наблізіцца, падступіцца. [Сцежка] была таксама досыць стромкая і вузкая, але з’яўлялася адзінаю дарожкаю, па якой можна было даступіцца да вады. Маўр. // (звычайна з адмоўем). Падысці, звярнуцца да каго‑н. (з просьбай, пытаннямі і пад.). Да яго не даступіцца.

затэ́паць ​¹, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пачаць тэпаць.

затэ́паць ​², ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Зайсці куды‑н., апынуцца дзе‑н. Цяпер з яго нельга і вока спусціць: то ён [Вадзімка] не туды затэпае, то ў якую гразь ўлезе і гэтак вымурзаецца, што страх глядзець. Сабаленка.

згрупава́цца, ‑пуецца; ‑пуемся, ‑пуецеся; зак.

Сабрацца, аб’яднацца ў групу (групы); размясціцца групай (групамі). Хуткакрылыя стрыжы згрупаваліся і насіліся ў паветры, нібы трэніраваліся перад адлётам. Федасеенка. Хутка вакол Андрэя згрупавалася чалавек пятнаццаць салдат, якія сталі яго поўнымі паслядоў[нік]амі. Галавач. Новае пакаленне пісьменнікаў.. згрупавалася ў арганізацыю «Маладняк». «Маладосць».