шчабята́ць, -бячу́, -бе́чаш, -бе́ча; -бе́чам, -бе́чаце, -бе́чуць; -бячы́; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Спяваць (пра ластавак, шчыглоў і некаторых птушак).

2. перан. Гаварыць хутка, безупынна (пра дзяцей, жанчын; разм., жарт.).

|| наз. шчэ́бет, -у, М -беце (да 1 знач.) і шчабята́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шы́льда, -ы, М -дзе, мн. -ы, -аў, ж.

1. Дошка з надпісам назвы ўстановы, прадпрыемства і пад., вывеска.

2. перан. Пра знешні, паказны бок паводзін, дзейнасці, спосабу жыцця і пад. (разм.).

Гэта толькі ш., на самай справе ён не такі чалавек.

|| прым. шы́льдавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шы́цца¹, шы́юся, шы́ешся, шы́ецца; незак. (разм.).

1. Лезці, прабірацца і пад. ў вузкае месца, туды, дзе цесна; хавацца куды-н.; пранікаць, залазіць куда-н.

Ш. ў натоўп.

Куры шыюцца ў крапіву.

2. перан. Старацца быць падобным на каго-н., прыкідвацца кім-н.

Ш. ў дурні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

экра́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Паверхня для ўзнаўлення светлавых адбіткаў.

Э. тэлевізара.

2. Заслона, паверхня, якая засцерагае ад уздзеяння шкодных прамянёў, магнітнага поля, гарачыні, святла і інш.

Радыяцыйны э.

3. перан. Кінамастацтва.

Перанесці з’явы жыцця на э.

|| прым. экра́нны, -ая, -ае.

Экранная рама.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падупа́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які трохі запаў, уваліўся. Коні як коні, брыгадныя рабацягі, з падупалымі лінючымі бакамі. Лось.

2. Які пачаў занепадаць. Падупалая гаспадарка.

3. Слабы, хваравіты. Падупалы здароўем чалавек. // перан. Паніжаны; паслабелы. Падупалы настрой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакіпяці́цца, ‑пячуся, ‑пяцішся, ‑пяціцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакіпець некаторы час.

2. перан. Разм. Пазлавацца, пагарачыцца на працягу нейкага часу. Міколу мы далі суровы адпор, і ён, пакіпяціўшыся, быў вымушаны здацца. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панадзіма́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Надзьмуцца паветрам, газам — пра ўсё, многае.

2. Натапырыўшыся, скурчыцца (пра птушак). Панадзімаліся галубы на холадзе.

3. перан. Пакрыўдзіцца — пра многіх. Хлапчукі панадзімаліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насялі́ць, ‑сялю, ‑селіш, ‑селіць; што і кім-чым.

Засяліць людзьмі якую‑н. мясцовасць, памяшканне і пад. Пасекі ажывіліся... Зусім новыя людзі насялілі іх. Чарот. // перан. Заняць, засяліць якую‑н. мясцовасць (пра жывёл). Насялілі зубры Белавежскую пушчу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасігналізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., што і без дап.

1. Падаць сігнал, прасігналіць.

2. перан. Папярэдзіць, паведаміць аб чым‑н., што адбылося ці можа адбыцца. Недзе ў сэрцы нехта нябачны ўжо прасігналізаваў гэтую радасную вестку. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкра́сіць, ‑крашу, ‑красіш, ‑красіць; зак., што.

1. Аздобіць, упрыгожыць. // перан. Упрыгожыць выдумкай, перабольшаннем апавяданне, пераказ. Кастусю для паўнаты ўяўлення можна нават прыкрасіць. Шамякін.

2. Дадаць у ежу што‑н. для каларыйнасці або смаку; закрасіць. Прыкрасіць боршч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)