груката́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. грукатаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Неўзабаве здалёк дайшоў гудок паравоза, а потым усё бліжэй чулася грукатанне вагонных колаў. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
драматы́зм, ‑у, м.
1. Напружанасць дзеяння, становішча, вастрыня канфлікту ў літаратурным творы. У п’есе многа драматызму. Драматызм апавядання. Драматызм вобраза.
2. Напружанасць, складанасць чаго‑н. Драматызм становішча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трашча́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. трашчаць (у 1, 2 і 4 знач.), а таксама гукі гэтага дзеяння. Трашчанне паркецін, мабыць, перашкаджае .. [аднакласнікам] падслухоўваць, што гаворыць Вольга. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шамрэ́нне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. шамрэць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Пад нагамі ўрачыста шамрэў жвір тэрэнкура, і гэтае шамрэнне хлопцу здавалася музыкай. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ляпу́каць ’плявузгаць’ (жытк., Нар. словатв., ТС). Да ля́паць 2 (гл.). Суфікс ‑ук‑ перадае працягласць дзеяння (параўн. шушукаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
інтры́га, -і, ДМ -ры́зе, мн. -і, -ры́г, ж.
1. Скрытыя шкодныя дзеянні для дасягнення чаго-н.; нагаворы.
Весці інтрыгу супраць каго-н.
2. Развіццё галоўнага дзеяння ў рамане, драме (кніжн.).
Складаная, заблытаная і.
3. Любоўная сувязь.
Любоўная і.
|| памянш. інтры́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скрозь, прысл. і прыназ.
1. прысл. Усюды.
С. лёг снег.
2. прысл. Заўсёды, увесь час (разм.).
Я сябе с. сам правяраю.
3. прыназ. з В. Цераз што-н.
С. шчыліны дзвярэй прабівалася святло.
4. прыназ. з В. Ужыв. пры абазначэнні стану, дзеяння і пад., якое змяняецца, суправаджаецца іншым дзеяннем, станам і пад.
Шаптаць с. слёзы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Пілёсіць ’пілаваць тупою пілою’, ’сварыцца, назаляць’ (Шат.). Да піліць (гл.), пашыранага экспрэсным суф. ‑ёс‑ са значэннем працягласці дзеяння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Райда́к ’балбатун’ (лід., Сл. ПЗБ). Асабовы назоўнік з семантыкай ’схільны да пэўнага дзеяння’, параўн. спявак. Гл. рэйдаць, райдоліць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мнагакра́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які паўтарыўся, паўтараецца многа разоў. Мнагакратная просьба.
2. У матэматыцы — лік, кратны многім лікам.
•••
Мнагакратны від дзеяслова — форма дзеяслова, якая абазначае працяглую паўтаральнасць дзеяння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)