прычэ́п, ‑а, м.
Павозка, якая прычэпліваецца да самаходнага транспарту (трактара, грузавіка і пад.). За.. [трактарам] стаяў вялікі прычэп, на якім ляжалі дзесяткі тры ручных грабель, вілы. Хадкевіч. На гару, відаць, цяжка было ўзбірацца леспрамгасаўскім машынам з прычэпамі. Пташнікаў. За кожным камбайнам замацавана па два трактары з прычэпамі. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салда́цік, ‑а, м.
1. Памянш.-ласк. да салдат. Бабулька, відаць, мела добрае сэрца, пашкадавала салдацікаў: з цыбуляй вынесла і па агурку, і па кубку малака. Машара.
2. Дзіцячая цацка ў выглядзе салдата. Алавяны салдацік.
3. у знач. прысл. салда́цікам. У стаячым становішчы, стоячы. Скакаць у ваду салдацікам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самасе́йка, ‑і, ДМ ‑сейцы, ж.
Расліна, якая вырастае з насення, што само асыпалася. Табака-самасейка. □ Каля прызбы, дзе некалі быў агародчык, ужо вялікая мята, відаць, самасейка. Кулакоўскі. За год на гектары, у лепшым выпадку, прырастае тры кубаметры драўніны. А колькі займаюць хмызнякі ды бяроза-самасейка! Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хітры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.
Праяўляць хітрасць. Відаць, толькі гордасць не дазваляла прызнацца, як цяжка быць дачкой генерала, як даводзіцца хітрыць, каб не сказаць дома праўды, куды ідзеш. Карпюк. — Не, у мяне яшчэ ёсць справы, — Мядзведзеў хітрыў: ён не хацеў бесцырымонна выпраўляць капітана з кабінета. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́мкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Гаварыць невыразна, шапялявячы. Вось яны [дзяўчаты] адважылі хлеб старому чалавеку, бадай што дзядулю. У яго трэсліся рукі, калі браў хлеб, і нешта шамкаў бяззубы рот, відаць, дзякаваў дзяўчатам. Лынькоў. [Журко:] — Мог выказаць сваю нязгоду і на камітэце. А то стаіць, шамкае нешта. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шторм, ‑у, м.
Моцны вецер, бура на моры, акіяне, вялікім возеры. Пурга ў паветры, Шторм на моры, А сэрца прагне цеплыні. А. Александровіч. Паўночнае мора сустрэла нас штормам. Панчанка. Хвалі білі ў бераг усё часцей і часцей: па ўсяму відаць было, што хутка пачнецца шторм. Кулакоўскі.
[Гал. storm.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
элегі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да элегіі (у 1 знач.), з’яўляецца элегіяй. Элегічная паэзія. Элегічная лірыка.
2. Журботны, меланхалічны, летуценны. Цяжка, відаць, больш ярка адлюстраваць элегічныя думы, што навяваюць мілыя сэрцу ўспаміны аб далёкім і жаданым. Майхровіч. // Які выражае смутак, журбу, меланхалічную летуценнасць. Элегічная ўсмешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
янта́р, ‑у, м.
Скамянелая, звычайна жоўтага колеру розных адценняў, смала хвойных дрэў, якая ўжываецца для вырабу розных аздоб; бурштын. На бераг выкідвае мора Янтар з залацістым пяском. Смагаровіч. // Выраб з гэтай смалы. Відаць, што цар спраўляе свята. Сядзіць сам высака на троне,.. У брыльянтах, янтарах карона. Танк.
[Ад літ. gintâras, латыш. dziñtars.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ви́димость ж.
1. ба́чнасць, -ці ж.;
хоро́шая ви́димость до́брая ба́чнасць;
2. (кажущийся внешний вид) вы́гляд, -ду м.;
то́лько одна́ ви́димость то́лькі адзі́н вы́гляд, то́лькі так здае́цца;
◊
по всей ви́димости як віда́ць;
для ви́димости для вы́гляду;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бурачко́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Падобны па колеру па бурак, лілова-чырвоны. Па шырокіх прагалках, што трапляліся на даўніх лесасеках, бурачковым аксамітам рассцілаліся круговіны дзікай канюшыны. Машара. — А вы што, прыезджы? — звярнулася другая, ніжэйшая, з рудаватымі валасамі і бурачковага колеру шчокамі, відаць, радая выпадку пазнаёміцца з маладым чалавекам. Сапрыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)