палю́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Які ўсё спапяляе; спякотны, гарачы. Усё гіне пад палючым індыйскім сонцам. Маўр. // Які дае адчуванне апёку. У лесе буяла мноства злой, палючай лясной крапівы. Мележ.

2. перан. Нясцерпны, пякельны. Палючы боль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напава́л, прысл.

Адразу насмерць. Аднойчы ў баі пад Трубчэўскам быў напавал забіты камандзір. Краўчанка. // перан. Вельмі моцна. Лічбы б’юць напавал. □ Сяло маўчала, быццам карнавал Спраўляла смерць, і зараз у цішы Усе спалі, змораныя напавал. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напладзі́цца, ‑плодзіцца; пераважна безас. зак.

Разм.

1. З’явіцца на свет, радзіцца ў вялікай колькасці. Напладзілася мух. □ Быў якраз чэрвень, і Міхась дзівіўся, колькі напладзілася сёлета шпакоў. Сачанка.

2. перан. Развесціся ў вялікай колькасці. Напладзілася гультаёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахму́рна,

1. Прысл. да пахмурны (у 2 знач.).

2. безас. у знач. вык. Пра пахмурнае надвор’е. Было пахмурна і золка. Грахоўскі.

3. перан.; безас. у знач. вык. Пра змрочны, невясёлы настрой. На душы было пахмурна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

невыле́чны, ‑ая, ‑ае.

Які нельга вылечыць. [Бацька], як і сын, разумеў, што хвароба невылечная, што толькі цуд спыніць яе страшную плынь... Мікуліч. / у перан. ужыв. [Марына:] — А цябе ўсё яшчэ цягне да хлопцаў, халасцяк ты невылечны. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

недагрузі́ць, ‑гружу, ‑грузіш, ‑грузіць; зак.

1. што і чаго. Пагрузіць менш, чым належыць, патрэбна. Недагрузіць тону вугалю.

2. перан.; каго-што. Разм. Заняць працай не поўнасцю, даць працу не ў аб’ёме поўнай нормы. Недагрузіць цэх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пілігры́м, ‑а, м.

Кніжн. уст. Паломнік, вандроўны багамолец. // перан. Вандроўнік, падарожны. Прыпылены пілігрым стаіць ля чужога парога. І ніхто не пазнае яго. Нават яна. І ніхто не ведае, што тут разбіта ягонае сэрца. М. Стральцоў.

[Ад лац. peregrinus — чужаземец.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ке́лля, ‑і, ж.

Асобны пакой або асобнае жыллё манаха, манаткі ў манастыры. Манаская келля. // перан. Паэт. Невялікі пакой адзінокага чалавека. — Вось мая келля, — адчыніў Фядот Андрэевіч дзверы ў пакой, дзе было паўнютка кніг. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́мік, ‑а, м.

1. Акцёр, які іграе камічныя ролі. Амплуа коміка. // перан. Разм. Пра таго, хто ўмее смяшыць, весяліць другіх. [Студэнт] быў, бадай, прыроджаны комік, бо ўмеў сур’ёзна гаварыць смешныя рэчы. Навуменка.

2. Уст. Аўтар камедыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

коснаязы́касць, ‑і, ж.

Расстройства мовы, якое заключаецца ў няздольнасці правільна вымаўляць гукі; невыразнае вымаўленне. // перан. Няўменне лёгка, свабодна гаварыць; памылкі ў вуснай мове. У мове.. персанажаў выяўляецца праз коснаязыкасць вузкасць і абмежаванасць іх кругагляду. Адамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)