дэ́ман, ‑а, м.

1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — бажаство, дух, істота, нешта сярэдняе паміж чалавекам і богам.

2. У хрысціянскай міфалогіі — д’ябал, злы дух, нячыстая сіла.

3. перан. Уст. Увасабленне якой‑н. страсці, заганы і пад.

[Грэч. daimōn.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

забрыта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Надзець аброць. Забрытаць каня. // перан. Узяць пад сваю ўладу, прымусіць падпарадкавацца. Былі ж старшыні, што нават на хаўтурах .. спявалі. Тых было латвей забрытаць. А да гэтага ні прыступіцца. Рылько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загла́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

1. Выраўнаваць, зрабіць гладкім. Загладзіць валасы рукой. Загладзіць зямлю лапатай.

2. перан. Змякчыць, зрабіць менш адчувальным. Загладзіць віну. □ Леўчыку здалося, што гэтымі словамі ён загладзіў крыху сваю памылку. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

га́ўкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Брахаць. Сабакі кідаліся пад колы і на колы, гаўкалі на буланчыка, круцячыся ў яго пад нагамі, хапалі зубамі за пугу... Якімовіч.

2. перан. Нагаворваць, паклёпнічаць (пра зламысных людзей).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гіпнаты́зм, ‑у, м.

1. Сукупнасць з’яў (павышаная ўнушальнасць, самнамбулізм і інш.), якія ўзнікаюць пры гіпнозе.

2. Уст. Тое, што і гіпноз (у 1 знач.). Лячэнне гіпнатызмам.

3. перан. Здольнасць уздзейнічаць на каго‑н. Гіпнатызм музыкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адскубну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., чаго.

Скубануўшы, адарваць. Адскубнуць воўны, ваты, сена. // перан. Уварваць, здабыць што‑н. для сваёй асабістай карысці несумленным шляхам. [Дзед:] — Кожны за сваё дрыжаў і наравіў яшчэ чужога адскубнуць. Шуцько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заняме́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які страціў адчувальнасць; адзеравянелы. Застаяўшыся на месцы, конь нецярпліва кудысь памыкаўся, можа, каб размяць сваё занямелае цела, а можа, каб вырвацца ад няпрошаных гаспадароў. Колас.

2. перан. Маўклівы, прыціхлы. Занямелыя далі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

затармазі́цца, ‑мозіцца; зак.

1. Запаволіць, спыніць свой рух пад дзеяннем тормаза. Машына затармазілася.

2. перан. Разм. Затрымацца, зацягнуцца ў сваім развіцці, руху. Наступленне на правым флангу затармазілася, прычым гэта ставіла пад пагрозу фланг Сібірака. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

верхаві́на, ‑ы, ж.

1. Верхняя частка чаго‑н. Верхавіна дрэва. □ Сонца ўзышло, але прамені яго асвятлялі пакуль што толькі верхавіны ліп. Брыль.

2. перан. Разм. Найбольш уплывовая, кіруючая частка грамадства, саслоўя, арганізацыі; вярхі. Пануючая верхавіна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́гнюсіць, ‑гнюшу, ‑гнюсіш, ‑гнюсіць; зак., каго-што.

Разм.

1. Забрудзіць што‑н. з усіх бакоў. Хлапчукі падкасваюць штаны, а дзяўчынкі, ідучы ззаду, падымаюць сукенкі, каб не выгнюсіць іх рудою. Васілевіч.

2. перан. Абгаварыць, абалгаць, аблаяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)