Verbum

невыле́чны, ‑ая, ‑ае.

Які нельга вылечыць. [Бацька], як і сын, разумеў, што хвароба невылечная, што толькі цуд спыніць яе страшную плынь... Мікуліч. / у перан. ужыв. [Марына:] — А цябе ўсё яшчэ цягне да хлопцаў, халасцяк ты невылечны. Шахавец.

недагрузі́ць, ‑гружу, ‑грузіш, ‑грузіць; зак.

1. што і чаго. Пагрузіць менш, чым належыць, патрэбна. Недагрузіць тону вугалю.

2. перан.; каго-што. Разм. Заняць працай не поўнасцю, даць працу не ў аб’ёме поўнай нормы. Недагрузіць цэх.

про́пісь, ‑і, ж.

1. Узор правільнага каліграфічнага пісьма. Спісваць з пропісі. // Пісьмо ад рукі сярод друкаванага тэксту.

2. перан. Агульнавядомая, збітая ісціна, думка.

3. у знач. прысл. про́піссю. Словамі, а не лічбамі. Напісаць суму пропіссю.

пілігры́м, ‑а, м.

Кніжн. уст. Паломнік, вандроўны багамолец. // перан. Вандроўнік, падарожны. Прыпылены пілігрым стаіць ля чужога парога. І ніхто не пазнае яго. Нават яна. І ніхто не ведае, што тут разбіта ягонае сэрца. М. Стральцоў.

[Ад лац. peregrinus — чужаземец.]

анёльскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае дачыненне да анёла (у 1 знач.).

2. перан. Разм. Вельмі лагодны, пяшчотны, далікатны. Анёльскі голас. Анёльскае аблічча. □ Тавар беластоцкі, каторы пагорш, Ён [гандляр] з ласкай анёльскай збывае за грош. Панчанка.

апеты́тны, ‑ая, ‑ае.

Смачны, прыгожы на пагляд, які выклікае жаданне есці, узбуджае апетыт. Апетытны пах. □ [Ксёндз Марцэвіч] спакойна прысунуў да сябе апетытны ружовы пульхны торг, які выглядаў, нібы яснае сонца. Бядуля. // перан. Разм. Прывабны (звычайна пра жанчын).

апусто́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., каго-што.

1. Зрабіць пустым; спустошыць. Падумай, Германія, сёння, не потым, Не дай апустошыць сваёй жа зямлі. Бачыла.

2. перан. Пазбавіць маральных сіл, духоўнага зместу; зрабіць няздольным да творчага жыцця.

ахмяле́нне, ‑я, н.

1. Стан паводле знач. дзеясл. ахмялець.

2. перан. Захапленне, самазабыццё. [Антон:] — Эх, ды каб пайсці са сваёй скрыпкай у родную вёску, а там граць, граць да ахмялення, да адурэння, да сёмага поту. Бядуля.

пахму́рна,

1. Прысл. да пахмурны (у 2 знач.).

2. безас. у знач. вык. Пра пахмурнае надвор’е. Было пахмурна і золка. Грахоўскі.

3. перан.; безас. у знач. вык. Пра змрочны, невясёлы настрой. На душы было пахмурна.

абвіну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што чым.

Абгарнуць (у 2 знач.), ахінуць, абкруціць. // перан. Абкружыць, абступіць. Яны [лугі] падступаюць да самых гародаў, да вішнёвых прысад, што вянком абвінулі амаль кожную вясковую сядзібу. Шашкоў.