кава́льства, ‑а, н.

Рамяство, занятак каваля. [Каваль] не толькі займаўся кавальствам. У яго быў дробны кавалак зямлі, на якім льга было пратрымаць каня і карову. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самахо́дзь, прысл.

Разм. Без кіравання, без прынукі (пра каня, вала). [Сымон:] — Пускай.. [каня] на самаходзь, лішне не турбуй у баразне. Кулакоўскі. // Самацёкам, без садзейнічання. Справа ідзе самаходзь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трэ́нзель, ‑я, м.

Металічныя цуглі, пры дапамозе якіх кіруюць канём, націскаючы на язык і куткі рота, а таксама ланцужок для ўтрымання муштука ў роце каня.

[Ад ням. Trense.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уе́здзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.

Разм.

1. што. Ушчыльніць, утрамбаваць, убіць яздой; выездзіць. Уездзіць двор.

2. каго-што. Утаміць, змучыць доўгай яздой: заездзіць. Уездзіць каня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Каса́ты ’калі ў каня доўгая грыва’, ’дрэва, калі галіны абвісаюць на дол’ (КЭС, лаг.), да каса© (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Нэ ’но, пайшоў (паганянне каня)’ (Бяльк., Гарэц., Касп.), рус. варонеж., пск. нэ ’тс’. Відаць, экспрэсіўна дэфармаванае но ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Поўз ’каня, уздоўж’: ішоў поўз прасла (Бяльк.). Гл. поўз ’тс’. Адсутнасць акання сведчыць, відаць, пра захаванне ўласнага націску.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ту́лінька — ласкавае кліканне, падзыванне маладога каня (Вушац. сл.). Гукаперайманне, параўн. укр. туль-туль, тюль‑тюль (для падклікання індыкоў).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

скірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., каго-што.

1. Накіраваць каго-, што-н. у якім-н. напрамку.

С. каня ў лес.

С. позірк у акно.

2. перан. Даць пэўны кірунак каму-, чаму-н., схіліць да чаго-н.

С. народ на рэферэндум.

С. думкі ў пэўным напрамку.

|| незак. скіро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

угрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -э́ты; зак. (разм.).

1. каго-што. Зрабіць цёплым, нагрэць, сагрэць.

Ледзь угрэлі гэту печ.

2. без дап. Прыгрэць.

Угрэла сонца.

3. каго-што. Упарыць, моцна ўтаміць.

У. каня.

4. каго, па чым і без дап. Ударыць чым-н., агрэць (груб.).

У. па патыліцы.

|| незак. уграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)