панславі́зм, ‑у, м.

Рэакцыйная палітычная плынь, якая імкнулася да аб’яднання ўсіх славянскіх народаў пад уладай рускага цара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

царазабо́йца, ‑ы, ДМ ‑у, М ‑ам, м.; ДМ ‑ы, Т ‑ай (‑аю), ж.

Забойца цара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

славянафі́л, ‑а, м.

Прыхільнік славянафільства. Славянафілы прапаведавалі ўсё старое, патрыярхальнае і выслаўлялі ідэю чуллівага адзінадушша народа, і цара. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Маўзале́й ’надмагільны помнік, збудаванне’ (ТСБМ). З рус. мовы, у якую слова прыйшло з ням. Mausoleum ці з франц. mausolée < лац. mausōlēum < ст.-грэч. Μαυσώλειον ’грабніца Маўсола — цара Карыі’ (IV ст. да н. э.) (Фасмер, 2, 554).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чалабі́тная, ‑ай, ж.

Гіст. Прашэнне або скарга, якая падавалася на імя цара ці мясцовым уладам у дапятроўскай Русі. Падаць чалабітную.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

страмянны́, ‑ога, м.

У Рускай дзяржаве 16–17 стст. — прыдворны, які даглядаў царскіх верхавых коней і суправаджаў цара на ўрачыстых выездах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зве́ргнуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.

1. каго-што. Сілай пазбавіць улады, скінуць; знішчыць, спыніць існаванне чаго-н. (высок.).

З. цара.

З. самадзяржаўе.

2. каго і без дап. Нарадзіць заўчасна (пра жывёл; разм.).

Карова звергла.

|| незак. звярга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. звяржэ́нне, -я, н. (да 1 знач.)

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

магна́цтва, ‑а, н., зб.

Магнаты. Польскае магнацтва. □ Гандлявалі, аднак, не толькі фінансісты. Свой кавалак хацела выдзерці з зубоў цара і магнацтва. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́мусіць, ‑мушу, ‑мусіш, ‑мусіць; зак., каго і з інф.

Прымусіць зрабіць, выканаць што‑н. [Гарасім:] — Цара вымусілі адрачыся ад прастола рабочыя і салдаты. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нашчэ́нт, прысл.

Зусім, поўнасцю; канчаткова. Жыта .. было ў многіх мясцінах нашчэнт здрасавана. Мележ. Праваліўся нашчэнт Аб’яднаны паход Верных служак цара І французскіх банкіраў. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)