прыма́нне ср. (неоконченное действие) приём м.; приня́тие; убо́рка ж.; см. прыма́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́лас, -а, мн. каласы́, каласо́ў, м.
1. Суквецце злакаў і некаторых іншых раслін, у якіх кветкі размяшчаюцца ўздоўж канца сцябла.
Каласы пшаніцы.
2. Суквецце з пладамі, насеннем гэтых раслін.
Спелы к. жытнёвы.
|| памянш. каласо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м.
|| прым. каласавы́, -а́я, -о́е.
Каласавыя культуры.
Уборка каласавых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыбіра́нне ср.
1. наряже́ние, принаряже́ние; прибира́ние;
2. украше́ние, разукра́шивание; приукра́шивание;
3. убо́рка ж., прибо́рка ж.;
4. убира́ние;
5. убира́ние, прибира́ние; устране́ние;
6. убо́рка ж.;
1-6 см. прыбіра́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыбо́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.
Прыбіранне; уборка. Бадай гадзіну адняла прыборка, а заснула Ганна Сымонаўна каля трэцяй гадзіны. Дубоўка. — Ведаеш што, Ганечка, — раптам мяняе план прыборкі Анюта, — вазьмі вось гэты дзяркач і пайдзі чысценька двор замяці. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
убо́рачны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ўборкі сельскагаспадарчых культур. Уборачная пара. Уборачныя работы. Уборачная кампанія. // Прызначаны для ўборкі ўраджаю. Уборачная тэхніка. Уборачныя машыны.
2. у знач. наз. убо́рачная, ‑ай, ж. Уборка ўраджаю, а таксама пара ўборкі ўраджаю. Уборачная не сёння-заўтра распачнецца. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зе́рневы, ‑ая, ‑ае і зернявы́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да зерня (у 1 знач.). Зерневы фураж. // Звязаны з вырошчваннем зерня. Зерневая гаспадарка.
2. Які дае плады ў выглядзе зярнят. Зернявыя культуры. // у знач. наз. зе́рневыя, ‑ых. Злакавыя сельскагаспадарчыя культуры (жыта, пшаніца, авёс і пад.), зерне якіх выкарыстоўваецца як прадукт харчавання. Уборка зерневых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздзе́льны в разн. знач. разде́льный;
~нае вымаўле́нне — разде́льное произноше́ние;
р. акт — юр. разде́льный акт;
~ная ўбо́рка — с.-х. разде́льная убо́рка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
збіра́нне ср.
1. собира́ние; сосредото́чение; скола́чивание; взы́скивание, взима́ние; снаряже́ние; подбира́ние;
2. нака́пливание;
3. убо́рка ж.;
4. снима́ние;
1-4 см. збіра́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аздабле́нне ср.
1. (действие) украше́ние; убо́рка ж.; отде́лка ж.; см. аздо́біць;
2. (предмет) украше́ние; (в помещении, здании, на платье и т.п. — ещё) отде́лка ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Жніво́ жні́ва ’уборка збожжа; ураджай’ (ТСБМ), жнітво́ (в.-дзвін., Шатал.). Рус. абл. жнива́ ’час уборкі’, дыял. жни́во́ ’жніво’, укр. жни́во, жнива́ ’тс’, польск. żniwo ’тс’, н.-луж. уст. žnivo, чэш., славац. žnivo ’тс’, балг. дыял. жни́во ’зжатае збожжа’. Ст.-рус. жниво (XVI ст.). Ц.-слав. жьниво (Міклашыч, Lex. palaeosl.). Як бел. словаўтварэнне разглядае Сцяцко (Афікс. наз., 41), але слова мае прасл. характар, калі ўлічыць яго агульнаслав. пашырэнне. Ад кораня žьn‑ (жаць 1) з суфіксам i‑v‑о (гл. пра суфікс Мейе, Études, 371–373). Шанскі (1, Д, Е, Ж, 295) лічыць, што гэта адсубстантыўнае ўтварэнне, указваючы на вытворнасць ад *žьnь (параўн. чэш. žeň ’жніво’), аднак, магчыма, і аддзеяслоўнае (як ст.-слав. сѣчиво ад сѣк‑ѫ, тѧтива ад тѧт‑и). Параўн. яшчэ. ст.-рус. жнитво, жнитва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)