палітзняво́лены, ‑ага, м.

Палітычны зняволены. Асноўную масу палітзняволеных складалі не вопытныя рэвалюцыянеры, а радавыя ўдзельнікі вызваленчага руху — сяляне, рамеснікі, рабочыя. Калеснік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абсе́сціся, ‑сядуся, ‑сядзешся, ‑сядзіцца; зак.

Разм. Пасяліцца, спыніцца жыць на якім‑н. месцы; прыжыцца. Сяляне абселіся па гэты бок хвойніку. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпісны́, ‑ая, ‑ое.

1. Прылічаны, прыпісаны куды‑н. Прыпісное сяло. Прыпісныя лугі.

2. Які праводзіць прыпіску. Прыпісны пункт.

•••

Прыпісныя сяляне гл. селянін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пасэсі́йны, ‑ая, ‑ае.

Гіст. Які мае адносіны да выкарыстання на прыватнаўласніцкіх заводах працы прыпісаных да гэтых заводаў Сялян. Пасэсійнае права. Пасэсійныя сяляне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лагізон ’легіянер’ (нар. этымалогія). Так сяляне называлі ў 1918 г. польскіх легіянераў корпуса Доўбар–Мусніцкага, збліжаючы легіянер з лагіза ’гультай, абібок, прайдзісвет’ (Некр.), лагізон ’тс’ (Сцяцко, Афікс. наз., 61).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

майстравы́, ‑ога, м.

Уст. Рабочы, рамеснік. З усіх вагонаў пайшлі: мужчыны .. з чамаданамі, партфелямі, дзеці, сяляне ў лапцях, армяках, майстравыя з інструментамі. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

часоваабавя́заны, ‑ая, ‑ае.

У выразе: часоваабавязаныя сяляне гл. селянін. / у знач. наз. часоваабавя́заны, ‑ага, м. Часоваабавязаныя, так называлі цяпер былых прыгонных, няспынна бунтавалі. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зака́шляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.

Пачаць кашляць. // Кашлянуць некалькі разоў запар. Праз нейкі час на веранду выйшаў Пілацееў. Сяляне закашлялі і паціху, амаль разам, прывіталіся. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падло́жны, ‑ая, ‑ае.

Які з’яўляецца падлогам; фальшывы. Падложны дакумент. Падложнае пісьмо. □ Сяляне падазравалі, што мясцовыя ўлады, каб дагадзіць памешчыкам, абвясцілі падложны маніфест і лжыва яго тлумачаць. Лушчыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жывадзёрства, ‑а, н.

Разм. Жорсткае абыходжанне з кім‑, чым‑н.; катаванне, здзекі. — У Аўсянішчы сяляне, абураныя жывадзёрствам памешчыцы, спалілі дашчэнту маёнтак і разабралі ўсё панскае збожжа. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)