Сту́льцы ‘бульбяныя перапечкі’ (шуміл., ігн., Сл. ПЗБ), ‘густая каша з гарохавай мукі, халодная, парэзаная на шматкі’ (Анім. дад.), ‘стоўчаная ў ступе халодная каша з бульбы’ (Гіл.). Рус. пск. сту́льцы ‘пячэнне з гарохавай мукі, слупкі; слупкі квашаніны’. Відаць, ад стульцы ‘брускі’, памянш. да стулы (гл.), параўн. яшчэ рус. стул ‘рэч, тавар, прыпас у выглядзе абрубка або кола’. Арэальнае ўтварэнне, гл. таксама рус. пск. стульца́, сту́льчик, стуле́чек ‘цвёрды, застылы кусочак’, гл. Лутавінава, Псковские говоры, Ленинград, 1979, 35–38, дзе дапускаецца роднасць з літ. stýgti ‘тырчаць, рабіцца цвёрдым’. У сувязі з гэтым нельга выключыць утварэнне ад стуліць (гл.), параўн. сту́льны ‘сціснуты, збіты, густы’ (Ласт.). Параўн. стыльцы, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перасе́сці сов.

1. в разн. знач. пересе́сть;

п. на друго́е крэ́сла — пересе́сть на друго́й стул;

п. на парахо́д — пересе́сть на парохо́д;

2. застря́ть;

бу́льба ў го́рле ~се́ла — карто́шка в го́рле застря́ла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узбі́ць сов.

1. (наколотить ударами) наби́ть; (на остриё, рукоятку) насади́ть;

у. абру́ч на бо́чку — наби́ть (насади́ть) о́бруч на бо́чку;

у. тапо́р на тапары́шча — наби́ть (насади́ть) топо́р на топори́ще;

2. разг. (с усилием надеть что-л.) натяну́ть, напя́лить;

3. (вспенить) взбить;

у. смята́нку — взбить сли́вки;

4. (сделать рыхлым, пушистым) взбить;

у. паду́шку — взбить поду́шку;

5. разг. (высоко положить одно поверх другого) взгромозди́ть;

узбі́ў на стол крэ́сла, а на крэ́сла скры́нку — взгромозди́л на стол стул, а на стул я́щик;

6. (раздробив) снять;

у. асфа́льт — снять асфа́льт

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

электры́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да электрычнасці. Электрычны зарад. Электрычнае поле. □ Для награвання газу ў камеры выкарыстоўваецца электрычны разрад выключнай магутнасці. «Маладосць». // перан. Нечаканы і моцны. Праняла электрычная дрож, Бацька сціснуў нервова нож І крануўся ісці да дзвярэй. Глебка.

2. Які праводзіць, дае электрычнасць. Электрычная батарэя. Электрычны акумулятар. □ Электрычная станцыя — не навіна, Сёння шмат іх па рэках стаіць, не адна. Куляшоў. // Звязаны з перадачай электраэнергіі, з яе рухам. Для таго, каб не парушыць электрычнай праводкі школьнага званка, паралельна яго выключальніку падключаюць электрычную разетку і замацоўваюць яе непасрэдна пад выключальнікам. «Маладосць».

3. Які дзейнічае пры дапамозе электрычнасці. Электрычны матор. Электрычная печ. □ Завод яшчэ стаяў, калі Рыгор увайшоў у майстэрні: не рухалі нядаўна спыненыя начною зменаю варштаты, не шыпелі разцы і зубілы, не ляскала электрычная тачылка. Гартны.

4. Які служыць для вырабу апаратуры, машын і пад., што працуюць на электрычнасці. Электрычная прамысловасць.

5. Звязаны з выкарыстаннем электраэнергіі. Электрычныя метады разведкі каштоўных выкапняў.

6. Які мае орган, што ўтварае разрады электрычнасці (пра рыб). Электрычны скат. Электрычны вугор.

•••

Электрычная дуга гл. дуга.

Электрычная іскра гл. іскра.

Электрычная лямпа гл. лямпа.

Электрычны імпульс гл. імпульс.

Электрычны стул — у ЗША — прыстасаванне для выканання смяротнага прыгавору пры дапамозе электрычнага току высокага напружання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачапі́цца I сов., в разн. знач. зацепи́ться;

з. рука́мі за сук — зацепи́ться рука́ми за сук;

рука́ў ~пі́ўся за цвік — рука́в зацепи́лся за гвоздь

зачапі́цца II сов.

1. (за што) заде́ть; споткну́ться (обо что), запну́ться;

з. за крэ́сла — заде́ть за стул;

з. за паро́г — споткну́ться о поро́г;

2. (з кім) перен. связа́ться; затро́нуть (кого), заде́ть (кого)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раз’е́хацца сов.

1. (поехать в разные стороны) разъе́хаться;

праз два дні мы ~халіся — че́рез два дня мы разъе́хались;

2. (не встретиться) размину́ться, разъе́хаться;

хаце́лі сустрэ́цца, але́ ~халіся — хоте́ли встре́титься, но разъе́хались (размину́лись);

3. (не столкнувшись на встречном движении) разъехаться, разминуться;

4. (раздвинуться в разные стороны) разъе́хаться, разойти́сь;

лы́жы ~хапіся ў бакі́ — лы́жи разъе́хались в сто́роны;

5. (развалиться) разъе́хаться, расползти́сь;

крэ́сла ~халася — стул разъе́хался

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дабра́ць сов.

1. в разн. знач. добра́ть;

д. не́калькі чалаве́к да по́ўнага шта́ту — добра́ть не́сколько челове́к до по́лного шта́та;

д. матэ́рыі на пла́цце — добра́ть мате́рии на пла́тье;

д. а́ркуш — полигр. добра́ть лист;

2. (што да чаго) подобра́ть (что по чему; что к чему);

д. што-не́будзь да гу́сту — подобра́ть что́-л. по вку́су;

д. крэ́сла да гарніту́ра — подобра́ть стул к гарниту́ру;

◊ ла́ду не д. — то́лку не доби́ться;

ро́зуму не д. — ума́ не приложи́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)