зра́зіць

‘дамагчыся адмены, анулявання чаго-небудзь, скасаваць што-небудзь, аб'явіць што-небудзь несапраўдным’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зра́жу зра́зім
2-я ас. зра́зіш зра́зіце
3-я ас. зра́зіць зра́зяць
Прошлы час
м. зра́зіў зра́зілі
ж. зра́зіла
н. зра́зіла
Загадны лад
2-я ас. зра́зь зра́зьце
Дзеепрыслоўе
прош. час зра́зіўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

*Расхэйдус, росхэ́йдус ’развод’ (ТС). Параўн. з расхе́ўрыс (гл.). Іранічнае ўтварэнне ад расхадзі́цца, разысці́сяскасаваць шлюб’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адмяні́ць, -мяню́, -ме́ніш, -ме́ніць; -ме́нены; зак., што.

Аб’явіць несапраўдным, паведаміць пра што-н., што не адбудзецца, не будзе ажыццяўляцца; скасаваць; ліквідаваць.

А. экскурсію.

А. пастанову.

А. прысуд.

А. хутары.

|| незак. адмяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і адме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адме́на, -ы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скасава́ны

1. упразднённый; отменённый;

2. расто́ргнутый;

3. юр. касси́рованный;

1-3 см. скасава́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скасава́нне ср.

1. упраздне́ние; отме́на ж.;

2. расторже́ние;

1, 2 см. скасава́ць1, 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адмацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., каго.

Зняць з уліку адкуль‑н. // Скасаваць прымацаванае. [Юра:] — І цяпер я прапаную адмацаваць, пакуль не позна, Толю ад Мішы, каб не мець у звяне лішняга двоечніка. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скасо́ўваць несов.

1. (закон, распоряжение) упраздня́ть; отменя́ть;

2. (договор, брак) расторга́ть;

3. юр. касси́ровать;

1-3 см. скасава́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перакрыжава́ць, ‑жую, ‑жуеш, ‑жуе; зак., што.

1. Пакласці, правесці, перавязаць што‑н. накрыж. Гімнасцёрку на плячах перакрыжавалі дзве вільготныя паласы ад лямак парашута. Алешка.

2. перан. Сутыкнуць, пераплесці. А мы ж, брат, сустрэліся з ёй, пад Ржэвам. Вайна перакрыжавала нашы шляхі. Ракітны. // Скасаваць, перакрэсліць. Аўтаматызацыя і механізацыя, атамныя электрастанцыі, палёты на ракетах вакол зямлі нашчэнт перакрыжавалі ранейшы павольны тэмп жыцця. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адмяні́ць, ‑мяню, ‑меніш, ‑меніць; зак., што.

1. Спыніць існаванне чаго‑н.; ліквідаваць. У Рубанаўцы калісь хутары зрабілі, потым вайна, рэвалюцыя, хутары самі рубанаўцы адмянілі. Галавач. // Аб’явіць што‑н. раней прынятае, узаконенае несапраўдным; скасаваць. Адмяніць прысуд. □ [Сцяпан Тамашэвіч:] — Мы склікалі агульны сход жыхароў і імем Савецкай улады адмянілі загады акупацыйных улад. Залескі. // Даць распараджэнне, каб аб’яўленае, намечанае не адбылося. Адмяніць экскурсію. Адмяніць паездку за горад.

2. Замяніць па тое, што больш падыходзіць; абмяняць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

развянча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Пазбавіць ранейшай славы, усеагульнага прызнання, паказаўшы адмоўныя бакі каго‑, чаго‑н. Развянчаць культ асобы. □ Партыя .. рашуча развянчала суб’ектывізм, які падмяняў навуковы падыход да вырашэння буйных задач неабгрунтаванымі імправізацыямі. «Звязда». — Трэба ўзброіць гарадскую арганізацыю, развянчаць «тэарэтыка» Замерштэйна. Пестрак.

2. Разм. Скасаваць, аб’явіць несапраўдным чый‑н. шлюб, узяты па царкоўнаму абраду. — Татачка, мой родны, Мяне развянчайце, Ручкі мае развяжыце, Слоўца маё адкажыце! З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)