дзяўчо́, ‑чаці, н.

Разм. Дзяўчына-падлетак. Прыйшло са школы-інтэрната шаснаццацігадовае дзяўчо. «Работніца і сялянка». [У кожнай] хаце За вымытым блакітам рам Расце па добраму дзяўчаці — Галовы ўскружваць юнакам. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяра́ма, -ы, мн. -ы, -ра́м, ж.

1. Карціна, намаляваная на празрыстай тканіне або шкле і спецыяльна асветленая для стварэння ўражання аб’ёмнасці.

2. Жывапісная карціна з рэальнымі або бутафорскімі прадметамі, макетамі.

|| прым. дыяра́мны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шы́рма, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Пакаёвая, складная перасоўная перагародка з рам-створак, абцягнутых тканінай, паперай.

Ложак стаіць за шырмай.

2. перан. Прыкрыццё чаго-н. (звычайна непрыгожага, нядобрага; кніжн.).

За шырмай гучных слоў.

|| прым. шы́рменны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

краж, ‑а, м.

1. Ланцуг невысокіх гор. Данецкі краж.

2. Разм. Кароткі абрубак тоўстага бервяна; калода. Мела .. [лесапільня] восем вертыкальных лесапільных рам — для звычайнай распілоўкі, тры гарызантальныя — для распілоўкі вялікіх кражаў з дарагіх цвёрдых народ. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уста́ўка ж., в разн. знач. вста́вка;

у. ако́нных рам — вста́вка око́нных рам;

у ру́капісе шмат уста́вак — в ру́кописи мно́го вста́вок;

у. псава́ла суке́нку — вста́вка по́ртила пла́тье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

панара́ма, -ы, мн. -ы, -ра́м, ж.

1. Від мясцовасці з вышыні.

П. горада.

2. Вялікіх памераў карціна з аб’ёмнымі прадметамі на першым плане, змешчаная ўнутры круглага будынка з верхнім асвятленнем.

П.

Мінскага «катла».

3. Аптычная прылада для павелічэння дакладнасці наводкі гарматы (спец.).

|| прым. панара́мны, -ая, -ае.

Панарамны фільм (шырокаэкранны фільм, які дэманструецца на вялікім паўкруглым экране).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ра́ма, -ы, мн. -ы, рам, ж.

1. Аконны пераплёт з устаўленым шклом і без яго.

Драўляныя рамы.

2. Аправа для ўстаўкі карцін, партрэтаў, люстраў і пад.

Прыгожая р.

3. Нясучая частка машыны, якой-н. канструкцыі; станіна.

Веласіпедная р.

4. Прамавугольнік з брусоў або планак для розных патрэб і мэт.

Лесапільная рама — машына для падоўжнага распілоўвання бярвення.

|| прым. ра́мны, -ая, -ае (да 1, 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Свяно аргат. ‘свята’ (Рам.). З польскай (Рам., 9, 5), г. зн. з swięto з некаторым пераўтварэннем.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́хтымирь арг. ’восем’ (Рам., 9) з лац. octō ’восем’ і арг. часціцы; параўн. інш. лічэб. сентимир ’сем’, девянтимир ’дзевяць’ (гл. Рам., 9, 5).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ко́зыр м., прям., перен. ко́зырь;

хадзі́ць ~рам — ходи́ть ко́зырем;

к. бі́ты — ко́зырь би́тый;

усе́ ко́зыры ў рука́х — все ко́зыри в рука́х

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)