ка́тэт, ‑а, М ‑тэце, м.

Кожная з дзвюх старон у прамавугольным трохвугольніку, якія ўтвараюць прамы вугал.

[Ад грэч. káthetos — адвес.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эзо́паўскі, ‑ая, ‑ае.

Багаты алегорыямі, намёкамі з мэтай скрыць прамы сэнс выказвання. Эзопаўскі стыль. Эзопаўская мова.

[Ад імя старажытнагрэчаскага байкапісца Эзопа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прама...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) з прамым (у 1 знач.), напр.: прамабортны, прамадзюбы, прамазубы, прамакрылы;

2) прамы (у 1 знач.), напр.: прамавугольнік, прамаідучы, праманакіраваны, прамарослы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шта́мбавы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае прамы доўгі ствол, сцябло без бакавых адгалінаванняў. Штамбавая ружа. Штамбавы агрэст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прама...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «прамы» (у 1 знач.), напрыклад: прамавугольнік, прамавугольны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прамаліне́йны, -ая, -ае.

1. Які размешчаны, ідзе па прамой лініі.

П. рух.

2. перан. Шчыры і прамы, але пазбаўлены неабходнай гібкасці; аднабаковы.

П. чалавек. П. адказ.

Дзейнічаць прамалінейна (прысл.).

|| наз. прамаліне́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непасрэ́дны, -ая, -ае.

1. Які не мае прамежкавых звёнаў; прамы.

Непасрэдная сувязь.

2. Які робіць усё без сумнення, кіруючыся толькі ўнутранымі схільнасцямі; просты, шчыры.

Непасрэдная натура.

Паводзіць сябе непасрэдна (прысл.).

|| наз. непасрэ́днасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прамавуго́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае прамы вугал ці прамыя вуглы. Прамавугольны трохвугольнік. □ Двор у дзетдоме быў прамавугольны, абнесены невысокім частаколам. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уні́клівы, -ая, -ае.

1. Які пазбягае прама і адкрыта выказваць свае думкі, не прамы, пазбаўлены шчырасці.

У. адказ.

2. Які глыбока ўнікае ў сутнасць справы; праніклівы.

У. чалавек.

Уніклівая думка чалавека.

|| наз. уні́клівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

літара́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Дакладна адпавядаючы якому‑н. тэксту, размове і пад.; даслоўны. Літаральны запіс.

2. Дакладны; прамы, не пераносны. Літаральны сэнс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)