прэс-аташэ́, нескл., м.

Супрацоўнік дыпламатычнага прадстаўніцтва (пасольства, місіі і пад.) па пытаннях друку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́нсульства, ‑а, н.

1. Прадстаўніцтва адной дзяржавы на тэрыторыі другой дзяржавы на чале з консулам. Савецкае консульства. // Памяшканне, якое займае гэта прадстаўніцтва.

2. Час кіравання консула ў Старажытным Рыме ў перыяд рэспублікі.

3. Час ад перавароту Напалеона Банапарта (9–10 лістапада 1799 г.) да абвяшчэння імперыі ў Францыі (1804 г.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аге́нцтва, ‑а, н.

Прадстаўніцтва, аддзяленне якой‑н. установы ці прадпрыемства. Гандлёвае, паштовае, страхавое агенцтва. // Установа інфармацыйнага, пасрэдніцкага характару. Інфармацыйнае агенцтва. Тэлеграфнае агенцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыпламаты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да дыпламатыі (у 1 знач.), да дыпламата (у 1 знач.). Дыпламатычныя адносіны.

2. перан. Уласцівы дыпламату (у 2 знач.); тонкі, умелы. Дыпламатычны адказ. □ Хлопцы вялі з ім [галоўным інжынерам] дыпламатычную гутарку, усё спадзеючыся, што інжынер, нарэшце, скажа, чым электрастанцыя аддзякуе студэнтам за работу. Карпюк.

•••

Дыпламатычнае прадстаўніцтва гл. прадстаўніцтва.

Дыпламатычны кур’ер гл. кур’ер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парите́тный парытэ́тны;

на парите́тных нача́лах на парытэ́тных асно́вах;

парите́тное представи́тельство парытэ́тнае прадстаўні́цтва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парытэ́тны юр. парите́тный;

на ~ных асно́вах — на парите́тных нача́лах;

~нае прадстаўні́цтва — парите́тное представи́тельство

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мі́сія, -і, мн. -і, -сій, ж.

1. Адказная роля, высокае прызначэнне каго-н.

Вялікая м. вучонага.

2. Пастаяннае дыпламатычнае прадстаўніцтва пры якой-н. дзяржаве на чале з пасланнікам.

3. Дыпламатычная дэлегацыя спецыяльнага прызначэння.

М. дружбы (перан.). М. добрай волі (перан.).

4. Місіянерская арганізацыя.

Папская м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапарцыяна́льны, -ая, -ае.

1. У матэматыцы: які знаходзіцца ў адносінах прапарцыянальнасці (у 2 знач.).

Прапарцыянальныя велічыні.

2. Які знаходзіцца ў пэўных колькасных адносінах, адпаведнасці з чым-н.

Прапарцыянальнае прадстаўніцтва.

3. Які мае правільныя прапорцыі (у 2 знач.); суразмерны.

П. склад цела.

|| наз. прапарцыяна́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасо́льства, ‑а, н.

1. Дыпламатычнае прадстаўніцтва адной дзяржавы ў другой на чале з паслом. Персанал пасольства. Амерыканскае пасольства. // Будынак, у якім знаходзіцца гэтая ўстанова.

2. Асоба або група людзей, пасланых з даручэннем якога‑н. характару.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мі́сія ’заданне, даручэнне’, ’высокае прызначэнне’, ’дыпламатычнае прадстаўніцтва’, ’місіянерская арганізацыя’ (ТСБМ). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 77), запазычана з рус. мовы. Аднак яшчэ ст.-бел. миссия ’дэлегацыя, пасланая ў іншую краіну са спецыяльнай мэтай’ (XVII ст.) са ст.-польск. misyja, missyja, якое з с.-лац. missio ’адпраўленне’ < лац. mittere ’пасылаць’ (Булыка, Лекс. запазыч., 32).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)