баркла́й, ‑я, м.
Прылада для набівання паляўнічых патронаў. Бацька ўжо крадком рыхтаваўся. Лілі шрот,.. выпрабоўвалі порах. Як ціскі для катавання, ляскаў у руках Карпа барклай. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пороховни́ца парахаўні́ца, -цы ж.;
◊
есть ещё по́рох в пороховни́цах ёсць яшчэ́ по́рах у парахаўні́цах;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ды́мны, ‑ая, ‑ае.
1. Які дыміцца, дыміць, вылучае многа дыму. Дымная галавешка. □ У Камуне школа, Электрычнасць, яслі, Дымныя лучыны Назаўсёды згаслі. Купала. // Напоўнены, зацягнуты дымам. Дымная восець. Дымнае неба. // Які складаецца з дыму. Адзін з самалётаў, цягнучы за сабой доўгі дымны шлейф, раптам крута пайшоў уніз. Лынькоў.
2. перан. Падобны на дым. Яшчэ з вечара неба з паўднёвага боку засценьвалася дымнаю павалокаю лёгкіх воблакаў. Колас.
•••
Дымны порах гл. порах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Таршы́на, ’тарфіна, кавалак торфу’ (Юрч.), таршы́нка ’брыкет торфу’ (Ян.). Ад торх (гл. торф) як порах — парушынка, парушына, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Распаро́шыць ’пусціць на вецер; растраціць’ (Варл.), параўн. ст.-бел. роспоро́шꙋет (1616 г., Карскі, 1, 441). Да порах 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
парахаўні́ца ж., уст. пороховни́ца;
◊ ёсць яшчэ́ по́рах у ~цы — есть ещё по́рох в пороховни́це
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Парушы́на ’маленькая часцінка чаго-небудзь; парушынка’. Дыял. таксама парашы́на. Ад porchъ (гл. порах) з суф. адзінкавасці ‑ina; ‑у‑, відавочна, пад уплывам парушыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нюхать несов. ню́хаць;
(и) не нюхал (чего́-л.) (і) не ню́хаў (чаго́-не́будзь);
нюхать по́рох ню́хаць по́рах;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
распа́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. распальваць — распаліць (у 1 знач.).
2. Тое, чым распальваюць дровы, торф, вугаль і пад. [Слабодчыкаў] перакінуў з рукі ў руку сякеру і рашуча ступіў да сухой елкі. — Памагу вам. Добрая распалка будзе. Порах. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Парушы́ць ’церушыць’. Рус. пороши́ть, укр. пороши́ти, польск. prószyć, н.-луж. prošyś, в.-луж. prošić, чэш. prášiti серб.-харв. пра́шити, славен. prašiti ’тс’. Прасл. poršiti. Да порах (гл.); ‑у‑, мабыць, у выніку ўплыву польскага слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)