палеаазія́ты, ‑аў; (адз. палеаазіят, ‑а, М ‑яце, м.).

Умоўная назва некалькіх розных па паходжанню і мове малых народаў Паўночнай і Паўночна-Усходняй Сібіры.

[Ад грэч. palaios — старажытны і слова азіяты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́зуры, ‑аў; адз. мазур, ‑а, м.; мазурка, ‑і, ДМ ‑рцы; мн. мазуркі, ‑рак; ж.

Этнаграфічная група палякаў, якая насяляе паўночна-ўсходнюю частку Польшчы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

таўстаро́г, ‑а, м.

Парнакапытная жывёліна сямейства пустарогіх, якая мае вялікія рогі і дасягае 140 кг вагі, водзіцца ў Паўночна-Усходняй Азіі і Паўночнай Амерыцы; снежны баран.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ба́скі, ‑аў; адз. баск, ‑а, м.; басконка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. басконкі, ‑нак; ж.

Карэнная народнасць паўночна-заходніх тэрыторый Іспаніі і суседніх паўднёва-заходніх раёнаў Францыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асеці́ны, ‑аў; адз. асецін, ‑а, м.; асецінка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. асецінкі, ‑нак; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Паўночна-Асецінскай АССР і Паўднёва-Асецінскай аўтаномнай вобласці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баргузі́н, ‑у, м.

Паўночна-ўсходні вецер на Байкале. Плыве параход. За кармой, як і ўчора, Сівы баргузін «пашавельвае» вал. Хведаровіч. Стаю, заглядзеўшыся ўдалеч, адзін, І студзіць гарачы мой твар баргузін. Гаўрусёў.

[Ад назвы ракі Баргузін, якая ўпадае ў возера Байкал.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чум, ‑а, м.

Лёгкае пераноснае жыллё конусападобнай формы ў некаторых народаў Паўночна-Усходняй Еўропы і Сібіры, якое зроблена з жэрдак, абцягнутых скурамі жывёл. У круглым чуме, куды прывялі нас бацькі Івана, сапраўды было светла, чыста і ўтульна. Рамановіч.

[Комі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяле́кт, ‑у, М ‑кце, м.

Мясцовая разнавіднасць мовы; гаворка (у 4 знач.). [Вялічка] быў недзе з-пад Семежава і тамашнія дыялектам.. гаварыў і тут. Чорны. // Група мясцовых гаворак, якія аб’ядноўваюцца агульнасцю фанетычных, граматычных і лексічных рыс. Паўночна-ўсходнія і паўднёва-заходнія дыялекты беларускай мовы. Атычны дыялект.

[Грэч. diálektos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Авя́рнік ’аўчарня’ (ДАБМ) да *ovь (літ. avìs) > *ovʼar > ovʼar‑nikъ. Лінгвагеаграфія гэтага слова (раён, які мяжуе з паўночна-ўсходняй Літвой) гаворыць у карысць літоўскага ўплыву.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дунга́не, ‑ган; адз. дунганін, ‑а, м.; дунганка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. дунганкі, ‑нак; ж.

1. Найбольш шматлікая група кітайскай народнасці хуэй, якая жыве ў Паўночна-Заходнім Кітаі.

2. Народнасць, якая жыве ў Казахскай і Кіргізскай ССР і гаворыць на дунганскай мове (перасялілася ў 19 ст. з Кітая).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)