іхтыяза́ўр, ‑а, м.
Вымерлы марскі паўзун з рыбападобным целам даўжынёй да 12 м.
[Ад грэч. ichtýs — рыба і saura — яшчарка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
птэраза́ўр, ‑а, м.
Выкапнёвы паўзун, у якога пярэднія канечнасці ператварыліся ў крылы; лятучы яшчар.
[Ад грэч. pteron — крыло і sauros — яшчарка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кракадзі́л, ‑а, м.
Буйны паўзун з тоўстай панцырнай скурай, які водзіцца ў вадаёмах трапічных краін. Нільскі кракадзіл.
[Грэч. krokodeilos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змеегало́ўка, ‑і, ДМ ‑лоўцы; Р мн. ‑ловак; ж.
Паўзун сямейства яшчарак, які жыве пераважна ў паўпустынях Закаўказзя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўзуно́к, -нка́, мн. -нкі́, -нко́ў, м.
1. Тое, што і паўзун (у 1 і 2 знач.).
2. мн. Спецыяльны касцюм для маленькіх дзяцей, калі яны яшчэ не ўмеюць хадзіць, а толькі поўзаюць.
|| прым. паўзунко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
клышано́гі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і касалапы. Вожык прыпёрся — паўзун гэты клышаногі — і давай па канюшыне качацца. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кракадзі́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
Буйны паўзун з тоўстай панцырнай скурай, які водзіцца ў вадаёмах трапічных краін.
|| прым. кракадзі́лавы, -ая, -ае і кракадзі́лаў, -ава.
Кракадзілавая ферма.
Кракадзілава скура.
Кракадзілава пашча.
◊
Кракадзілавы слёзы — пра няшчырае, прытворнае спачуванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пресмыка́ющийся
1. сущ., зоол. паўзу́н, -на́ м.;
2. перен. нізкапакло́ннік, -ка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
я́шчарка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак і я́шчарыца, -ы, мн. -ы, -рыц, ж.
Невялікі паўзун з прадаўгаватым целам і доўгім хвастом, пакрыты дробнай рагавой луской.
|| прым. я́шчаркавы, -ая, -ае і я́шчарычны, -ая, -ае.
Сямейства яшчаркавых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змяя́, -і́, мн. зме́і і (з ліч. 2, 3, 4) змяі́, змей, ж.
Паўзун з доўгім звілістым целам, без ног, звычайна з ядавітымі зубамі.
Ядавітая з.
Грымучая з.
|| памянш. зме́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, зме́ек, ж.
|| прым. змяі́ны, -ая, -ае.
З. яд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)