я́блычак, -чка м., в разн. знач. я́блочко ср.;
папа́сці (пацэ́ліць, тра́піць) у я. — попа́сть в я́блочко
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ме́ціць², ме́чу, ме́ціш, ме́ціць; незак.
1. у каго-што. Старацца папасці ў каго-, што-н.
М. у звера.
2. з інф. Мець намер, намервацца ажыццявіць якое-н. дзеянне.
М. укусіць.
3. Імкнуцца заняць якое-н. становішча, пасаду (разм.).
|| зак. наме́ціць, -ме́чу, -ме́ціш, -ме́ціць; -ме́чаны (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыкаці́цца, ‑качуся, ‑коцішся, ‑коціцца; зак.
Коцячыся, наблізіцца да каго‑, чаго‑н., папасці куды‑н. Мяч прыкаціўся да вады. □ — А прыкоціцца той клубок проста да сонцавай маткі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уло́пацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Папасці ў непрыемнае становішча, бяду.
2. Закахацца ў каго‑н. — Ого, — не сцярпеў Цімка, — ці не ўлопаўся ты ў каго? Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчаслі́ўчык, ‑а, м.
Разм. Тое, што і шчаслівец. Але толькі нямногім шчасліўчыкам удаецца папасці ў гэтыя школы, пераважная ж большасць маладых людзей застаецца па-за парогам школы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэміро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.
Разм. Прэмія, прэміравальныя грошы, рэчы і пад. — Ведаем, хоча ў стаханаўкі папасці і ўсю прэміроўку сабе забраць, — пажартавала Антаніна. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́блочко ср., в разн. знач. я́блычак, -чка м.;
попа́сть в я́блочко папа́сці (пацэ́ліць, тра́піць) у я́блычак;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ По́пад (пдпыд) ’пакаранне’, ’гібель’ (Юрч., Фраз. 1), ’лупцоўка’, груб. ’пагібель’ (Юрч., Фраз.), попыддзе ’пакаранне’ (Юрч. Выгв.). Ад папасціся ’трапіцца на дрэнным учынку’ > ’быць падраным’. Параўн. укр. попадати ’апынацца ў неспрыяльных умовах’, рус. дыял. попадывать ’атрымліваць прачуханку’. Да папасці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
патра́піць, -плю, -піш, -піць; зак. (разм.).
1. у каго-што, на што. Папасці, пацэліць.
Не п. рукой у рукаў.
2. Апынуцца дзе-н., трапіць куды-н.
Як ты сёння патрапіла аж у горад?
3. каму. Дагадзіць.
Яму цяжка п.
4. з інф. Змагчы, здолець зрабіць што-н.
Я не патрапіў дакладна адказаць ім.
|| незак. патрапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Папа́с ’месца, дзе пасецца жывёла; паша; прыпынак у дарозе з мэтай пакарміць коней, падсілкавацца і адпачыць’ (ТСБМ, Яруш.), попа́с ’тс’ (ТС), ’падножны корм’, папа́ска ’падкормка ў дарозе’ (ТСБМ, Янк. 2). Нулявы і з суф. ‑к‑ дэрыват ад дыял. папасці́ < пасці ’папасвіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)