затяжно́й зацяжны́; (требующий много времени, медлительный — ещё) мару́дны, паво́льны;
затяжно́й прыжо́к ав. зацяжны́ скачо́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
замару́джаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад замарудзіць.
2. у знач. прым. З паменшанай хуткасцю; больш павольны, марудны, чым звычайна. Замаруджаны тэмп развіцця. Міна замаруджанага дзеяння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непаспе́шлівы, ‑ая, ‑ае.
Такі, якому не ўласціва паспешлівасць; павольны. Непаспешлівы чалавек. // Пазбаўлены паспешлівасці, спакойны. Непаспешлівая манера апавядання. □ Ніна пачула яшчэ ў сенцах яго [Сяргея] спакойныя непаспешлівыя крокі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спава́жны, ‑ая, ‑ае.
Сталы, павольны, памяркоўны. Гаварыў невысокі чалавек. Голас у яго быў лагодны, спаважны. Асіпенка. Спаважны, памяркоўны характар Лыкоўскага ніяк не стасаваўся да Сашынага — няўрымслівага. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запаво́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад запаволіць.
2. у знач. прым. Больш павольны, чым звычайна. Запаволеная кіназдымка. □ Валодзя спыніўся каля самай вады, паглядзеў на запаволеную плынь. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ціхаплы́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае павольны рух плыні, цячэння. Уставалі абшары бацькавых палёў і лугоў, што распасцерліся непадалёку ад ціхаплыннай у тых мясцінах Бярэзіны. Хадкевіч. Ад возера пачынаецца зялёны рукаў ціхаплыннай рачулкі. Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ляпе́за ’нязграбны, непаваротлівы чалавек’ (даўг., Сл. ПЗБ). Балтызм. Параўн. літ. lapė́ža ’някемлівы, павольны, мешкаваты чалавек’, lepeĩzeris ’павольны, вялы; разваліна, руіна-чалавек’. Грынавяцкене (там жа, 2, 720) прыводзіць літ. адпаведнік, семантычна тоесны, але які фармальна адрозніваецца (lepérza).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ля́мця ’маўчун, ціхоня’ (слаўг., Нар. словатв.), у размоўнай мове ўжываецца і ця́мця‑ля́мця ’сарамлівы, няўклюда, няўмека, заўсёды апошні’. Відавочна, балтызм. Параўн. літ. lemtūtà ’павольны, непаваротлівы’ і tem̃pti ’цягнуць’, экспрэсіўны суфікс ‑ця, як у цёхця ’цяжкі ў хадзе’, рус. тютя, тюхтя ’павольны, някемлівы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Мелава́ты, меловаты ’непаваротлівы, павольны’ (ТС). Да мелава́ць ’мясіць, таптаць’ > ’таптацца на месцы, мяцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пату́льны ’ціхі, лагодны, ласкавы’ (ТСБМ). З польск. potulny ’тс’, ’сціплы, павольны, слухмяны, цярплівы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)