дзю́бнуць, -ну, -неш, -не; -ні і дзюбану́ць, -ну́, -не́ш, -не́, -ні́; зак.
1. гл. дзюбаць.
2. Выпіць спіртнога (разм.).
Добра дзюбнулі на вяселлі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зя́бнуць, -ну, -неш, -не; зяб, -бла; -ні; незак.
Мерзнуць, вельмі моцна адчуваць холад.
Рукі зябнуць.
|| зак. азя́бнуць, -ну, -неш, -не; азя́б, -бла; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
льнолавса́н ільнолаўса́н, -ну м., (после гласных) льнолаўса́н, -ну м., лёналаўса́н, -ну м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вя́нуць, -ну, -неш, -не; вя́нуў і вяў, вя́нула і вя́ла; вянь; незак.
Страчваць свежасць, сохнуць.
Лісце вяне.
◊
Вушы вянуць (разм.) — нельга, не хочацца слухаць (што-н. бязглуздае, хлуслівае, непрыстойнае).
|| зак. звя́нуць, -ну, -неш, -не; звянь і завя́нуць, -ну, -неш, -не; завя́нь.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дру́знуць, -ну, -неш, -не; друз, -зла; -ні; незак. (разм.).
Станавіцца друзлым.
Мышцы пачалі д.
Скура друзне.
|| зак. адру́знуць, -ну, -неш, -не; адру́з, -зла; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сла́бнуць, -ну, -неш, -не; слаб, -бла; -ні; незак.
Тое, што і слабець.
Без сну чалавек слабне.
|| зак. асла́бнуць, -ну, -неш, -не; асла́б, -бла; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наро́дец / ну и наро́дец! разг. ну і лю́дзі!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Найбогу ’яйбогу, дадушы, папраўдзе’ (Бяльк.). З ну, яй‑ богу?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нунёж ’няўжо ж’ (Мат. Маг.). З ну няўжо ж.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ну — часціца ўзмацняльная (Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС), ’так, але’ (Некр., Сл. ПЗБ; мядз., чэрв., Жыв. сл.; ТС), укр. ну, рус. ну, польск. nu, чэш. пи, в.- і н.-луж. nu, славен. nu, серб.-харв. ну̏. Прасл. *nu/*nǫ, этымалагічна блізкія прасл. *na (гл. на), *no (гл. но), *nъ і інш., усе ўзыходзяць да указальнага *ono‑/*eno‑ (Махэк₂, 402; Бязлай, 2, 229; 2, 507, з літ-рай).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)