тваё
1. мест. притяж., ср. твоё; см. твой;
2. в знач. сущ., ср., мн. нет твоё;
твайго́ мне не трэ́ба — твоего́ мне не ну́жно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Атну́ць ’бесперапынна, раз за разам’ (Сцяц.). Ст.-слав. отънѫдь ’зусім, галоўным чынам’. Паводле Міклашыча, 217, падтрыманага Ван Вейкам, IF, 30, 386–388, з otъ + nǫd‑ь, дзе корань супастаўляецца з рус. нужно, нужна і пад. Рус. форма отнюдь, якую Шанскі (КЭСРЯ, 318) лічыць запазычанай з стараславянскай, магла б тлумачыцца мяккаснай асіміляцыяй. Аднак Мейе (Études, 158 і наст.) прапануе іншае тлумачэнне. Першаснай формай тады лічыцца *otьnǫdъ, і корань (‑ьn‑) супастаўляецца з адзін, іншы і г. д. Гэта быццам бы лепш тлумачыць рускае мяккае н, а таму прымаецца Фасмерам, 3, 172. Нельга выключыць, што тут маем супадзенне двух слоў: стараславянскае і беларускае ўказваюць на значэнне ’заўсёды’ і могуць этымалагізавацца паводле Міклашыча, а руская форма са значэннем ’ні ў якім разе’ можа мець паходжанне з кораня in згодна з меркаваннямі Мейе і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гало́ўнае
1. сущ. гла́вное;
гавары́ць аб ~ным — говори́ть о гла́вном;
2. в знач. вводн. сл. гла́вное;
~нае, не трэ́ба было́ хвалява́цца — гла́вное, не ну́жно бы́ло волнова́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заспа́ць сов.
1. (проснуться позже, чем нужно) проспа́ть;
будзі́ іх, ма́ці, а то заспя́ць — буди́ их, мать, а то проспя́т;
2. разг. заспа́ть;
з. твар — заспа́ть лицо́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
засыпа́ць I несов., в разн. знач. засыпа́ть; (заметать снегом, песком и т.п. — ещё) заноси́ть; см. засы́паць
засыпа́ць II несов. (просыпаться позже, чем нужно) просыпа́ть; см. заспа́ць 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кі́снуць несов., прям., перен. ки́снуть;
малако́ ~не — молоко́ ки́снет;
няма́ чаго́ к., трэ́ба бра́цца за рабо́ту — не́чего ки́снуть, ну́жно бра́ться за рабо́ту;
◊ к. ад сме́ху — ки́снуть от сме́ха
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прайсці́ся сов., в разн. знач. пройти́сь;
пайду́ прайду́ся — пойду́ пройду́сь;
п. па кла́вішах — пройти́сь по кла́вишам;
трэ́ба яшчэ́ раз п. па ру́капісе — ну́жно ещё раз пройти́сь по ру́кописи
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ва́ше
1. мест., см. ваш;
2. сущ. ва́ша, -шага ср., мн. нет;
ва́шего мне не ну́жно ва́шага мне не трэ́ба;
я рабо́таю бо́льше ва́шего я працу́ю больш за вас.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пя́тый пя́ты;
◊
пя́тое колесо́ в теле́ге пя́тае ко́ла ў во́зе;
с пя́того на деся́тое (пя́тое че́рез деся́тое) пя́тае це́раз дзяся́тае;
ну́жен (нужна́, нужно́) как соба́ке пя́тая нога́ патрэ́бен (патрэ́бна) як саба́ку пя́тая нага́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сёе-то́е (род. сяго́-таго́) мест. неопр., ср. то-сё, ко́е-что, кой-что́;
трэ́ба абмеркава́ць сёе-то́е — ну́жно обсуди́ть то-сё;
у нас ёсць сёе-то́е — у нас есть ко́е-что (кой-что́)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)