збэ́йсаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Закінуць, згубіць, страціць. Збэйсаў недзе ножык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зало́бак, ‑бка, м.
Абл. Франтон. Недзе пад залобкам у гнёздах сонна ціўкалі вераб’і. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіплава́ты, ‑ая, ‑ае.
Крыху сіплы. Знаёмы сіплаваты голас Адзярыхі пачуўся недзе з боку. Пянкрат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
проболта́тьсяI сов., прост. (без дела) прасно́ўдацца, правалэ́ндацца, прабадзя́цца, прасланя́цца; працяга́цца;
проболта́лся где́-то весь день прабадзя́ўся (працяга́ўся) не́дзе ўвесь дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пастушы́ны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і пастухоўскі. Выйшаў раннем за ваколіцу, і пацягнула мяне ў недалёкі лясок, пад раку, у тыя мясціны, дзе некалі праходзіла маё пастушынае маленства. Кулакоўскі. Недзе гамоніць дарога, Недзе грымяць масты. І пастушынага рога Просіцца ў сэрца матыў. Камейша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабра́згваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Бразгаць час ад часу. Пабразгваць ключамі. □ Недзе пабразгвалі бляшаныя званочкі. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напе́ў, ‑певу, м.
Мелодыя, матыў. У пустым гулкім доме недзе чуўся дзявочы напеў — прыгожы, задумлівы. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забляя́ць, ‑яе; зак.
Пачаць бляяць. // Прабляяць. Недзе зусім блізка забляяла авечка, потым закрычалі гусі. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мікольнік, жытк. мікольнікі, нікольнікі, ст.-дар. мікольные грыбы́ ’майскія грыбы (баравікі)’, ’від дуба’ (БЛ, 4, 33; лельч., Жыв. сл.; Сцяшк. Сл.; Мат. Маг.), ’лешч, які нерастуе недзе каля свята Міколы’ (бас. Нёмана, Жук.). Утвораны ад імя св. Міколы, якое з с.-грэч. Νικόλαος. Мена н > м адбылася на слав. глебе (параўн. таксама рус., укр. Микола, польск. Mikołaj, серб.-харв. Mikola.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Не́йдзе ’дзесьці; мусіць, мабыць’ (Янк. 1), ’няма дзе’ (Грыг., Растарг., Бяльк.), ’дзесьці; мусіць, мабыць; няма дзе’ (Нас.), нёйдзі ’тс’ (Мат. Маг.), нёйдзя ’кудысьці’ (Сл. ПЗБ), нёйдзе, нёйдзі ’дзесьці; кудысьці; няма дзе’, нёйдзека ’тс’ (ТС). Паводле Карскага, ‑ū‑(‑i̯‑) устаўлена паміж адмоўем і прыслоўем, каб надаць «плаўнасць» маўленню, параўн. веліж. нёйгдзе ’тс’, горац, чэрык. дайжа (< рус. даже ’нават’) і пад. (Карскі, 1, 305). Гл. нёгдзе, недзе.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)