бу́льба, -ы, ж.
1. Аднагадовая агародная расліна сямейства паслёнавых з падземнымі клубнямі.
2. Клубні гэтай расліны, якія выкарыстоўваюцца як харч, корм і сыравіна.
Найлепшая ежа — б. з селядцом.
3. Назва беларускага народнага танца.
◊
Бульба ў мундзірах — звараная ці спечаная з лупінамі бульба.
|| прым. бульбяны́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).
Б. крухмал.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мілі́цыя, -і, ж.
1. У некаторых постсавецкіх краінах: сістэма дзяржаўных службаў і органаў для аховы грамадскага парадку, забеспячэння асабістай бяспекі грамадзян і іх маёмасці.
2. зб. Работнікі гэтай установы.
3. Назва народнага апалчэння ў некаторых краінах.
|| прым. міліцэ́йскі, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.) і міліцы́йны, -ая, -ае (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засяда́цель, ‑я, м.
Выбарны прадстаўнік для ўдзелу ў рабоце якой‑н. установы ў дарэвалюцыйнай Расіі.
•••
Народны засядацель — выбарны прадстаўнік працоўных, які ўдзельнічае ў рабоце народнага суда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэўваенсаве́т, ‑а, М ‑веце, м.
Гіст. Рэвалюцыйны ваенны савет, які існаваў з 1918 па 1934 г. і ўяўляў сабой калегію Народнага камісарыята па ваенных і марскіх справах СССР.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Палішыне́ль ’камічны персанаж французскага народнага тэатра’ (ТСБМ). Праз рус. полишине́ль з франц. polichinelle ад італ. Pulcinella ’імя аднаго з персанажаў камедыі масак’ (Фасмер, 3, 311).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ме́лас, ‑у, м.
Спец. Агульнае паняцце меладычнай, песеннай асновы ў музыцы. З народнай песняй паэзія Купалы .. сутыкаецца ў шматлікіх момантах, але ўзрастае яна не толькі на аснове народнага меласу. Навуменка.
[Грэч. mélos — песня, мелодыя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спажыва́нне, ‑я, н.
1. Ужыванне ў якасці прадуктаў харчавання і пад. Спажыванне малака і малочных вырабаў.
2. Выкарыстанне чаго‑н. для задавальнення якіх‑н. патрэб. Спажыванне паліва. Тавары народнага спажывання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Праздра́віць ’павіншаваць’, ’вылаяць’ (Юрч.), праздраўляць ’віншаваць’ (Мат. Маг.; ветк., Мат. Гом.). Вуснае запазычанне народнага рус. проздравить ’павіншаваць’ < поздравить, апошняе запазычана з ц.-слав. (Фасмер, 3, 303). Гл. здаровы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
го́днасць, ‑і, ж.
1. Неабходныя маральныя якасці чалавека, а таксама ўсведамленне гэтых якасцей. Высока трымаць годнасць савецкага чалавека.
2. Прыгоднасць. Тэрмін годнасці нітрагіну — 9 месяцаў. «Беларусь».
3. Званне. Надаць годнасць народнага пісьменніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпо́р, ‑у, м.
Адбіццё нападу. Толькі ўзніме вораг зброю — Мы адпор яму дадзім. Журба. // Процідзеянне каму‑, чаму‑н. Рэвалюцыйная літаратура дапамагала вызваленчым сілам Народнага фронту даць рашучы адпор фашысцкай ідэалогіі. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)