Глады́ш ’крынка, збанок без ручкі’ (БРС, Касп., Шат., Сл. паўн.-зах.), «обгладившийся, замасленный горшок, особенно употребляемый для молока» (Нас.), ’збан’ (Сцяшк. МГ), таксама гладышка (Сл. паўн.-зах.). Рус. гладыш ’тс’ (паводле СРНГ, 6, 182, зах. і паўн.-зах.), гладышка ’тс’ (паўд., Даль), укр. глади́шка ’тс’ (таксама гладу́ш, гладу́щик). Гэтыя словы фармальна звязаны са слав. *glad‑ кладкі’ (+ суф. *‑yšь, ‑yšь‑ka). Такое паходжанне названых лексем можна абгрунтаваць і семантычна. Але Трубачоў (Рамесл. терм., 219–220) мяркуе, што формы з глад‑ не спрадвечныя, а другасныя. Зыходным ён лічыць рэканструяваную прасл. аснову *latū̆‑, *latĭ‑, сувязі якой за межамі слав. моў няясныя. Мяркуем, што няма падстаў адмаўляцца ад простай і зразумелай этымалогіі: глады́ш < *glad‑yšь (да *gladъ‑kъ ’гладкі’). Адсюль і гладышыкі, ’жоўтыя гарлачыкі’ (Сл. паўн.-зах.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

горшо́к (для варки пищи) гаршчо́к, род. гаршка́ м.; (для молока) збан, род. збана́ м., глады́ш, -ша́ м.; (для цветов) вазо́н, -на м.;

не бо́ги горшки́ обжига́ют погов. не святы́я гаршкі́ ле́пяць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

казёл, -зла м., в разн. знач. козёл;

ахвя́рны к. — козёл отпуще́ния;

пусці́ць казла́ ў агаро́дпогов. пусти́ть козла́ в огоро́д;

як з казла́ малака́погов. как от козла́ молока́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ка́пелька ж.

1. уменьш.-ласк. ка́пелька;

~кі расы́ — ка́пельки росы́;

2. разг. (самое малое количество чело-л.) ка́пелька;

застала́ся адна́ к. малака́ — оста́лась одна́ ка́пелька молока́;

ні ~кі — ни ка́пельки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слить сов., в разн. знач. зліць, мног. пазліва́ць; (о сливках — ещё) зняць;

слить во́ду зліць ваду́;

слить сли́вки с молока́ зліць (зняць) вяршо́к з малака́;

слить две гру́ппы уча́щихся зліць дзве гру́пы навучэ́нцаў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

малако́ I ср., в разн. знач. молоко́;

грудно́е м. — грудно́е молоко́;

адкіпе́лае м. — (при кипячении) сверну́вшееся молоко́;

ва́пнавае м. — известко́вое молоко́;

кі́слае м. — простоква́ша;

кроў з ~ко́м — кровь с молоко́м;

о́лькі) птушы́нага ~ка́ не хапа́е — (то́лько) пти́чьего молока́ не хвата́ет;

м. на губа́х не абсо́хла — молоко́ на губа́х не обсо́хло;

апёкшыся на малацэ́ і ваду́ бу́дзеш студзі́цьпосл. обжёгшись на молоке́, бу́дешь дуть и на́ воду;

як з казла́а́погов. как от козла́ молока́;

усмакта́ць (увасса́ць) з ~ко́м ма́ці — всоса́ть с молоко́м ма́тери

малако́ II ср., мн. нет (у рыб) моло́ки мн.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыпусці́ць сов.

1. в разн. знач. припусти́ть;

п. цяля́ да каро́вы — припусти́ть телёнка к коро́ве;

п. на швы — припусти́ть на швы;

дзе́ці ~ці́лі дадо́му — де́ти припусти́ли домо́й;

п. ры́бу на сла́бым агні́ — припусти́ть ры́бу на сла́бом огне́;

2. (приладить) пригна́ть, подогна́ть;

3. (о корове — при доении) отда́ть, приба́вить (молока)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

молоко́ малако́, -ка́ ср., мн. нет;

парно́е молоко́ сырадо́й;

сверну́вшееся молоко́ абры́зглае малако́, (при кипячении) адкіпе́лае малако́;

кровь с молоко́м кроў з малако́м;

молоко́ на губа́х не обсо́хло малако́ на губа́х не абсо́хла;

обжёгшись на молоке́, ду́ешь и на́ воду посл. апёкшыся малако́м, і ваду́ сту́дзіш;

как с козла́ молока́ як ад казла́ малака́;

всоса́ть с молоко́м усмакта́ць з малако́м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

налі́ць I сов.

1. в разн. знач. нали́ть;

н. шкля́нку ча́ю — нали́ть стака́н ча́ю;

н. малака́ ў спо́дак — нали́ть молока́ в блю́дце;

н. чарні́ла на стол — нали́ть черни́л на стол;

н. чарні́цы гарэ́лкай — нали́ть черни́ку во́дкой;

2. (о злаках) нали́ться, нали́ть;

жы́та ўжо наліло́ — рожь уже́ налила́сь (налила́)

налі́ць II сов. (изготовить посредством отливки) нали́ть;

н. свінцо́вых куль — нали́ть свинцо́вых пуль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кабы́ла ж. кобы́ла;

прышы́й ~ле хвост — прише́й кобы́ле хвост;

я не я, і к. не мая́!погов. я не я, и ло́шадь не моя́!;

ко́жны цыга́н сваю́ кабы́лу хва́ліцьпосл. всяк кули́к своё боло́то хва́лит;

пашкадава́ў воўк ~лу, пакі́нуў хвост ды гры́вупогов. пожале́л волк кобы́лу, оста́вил хвост да гри́ву;

зажада́лася ~ле во́цатупогов. захоте́лось неве́сть чего́, захоте́лось пти́чьего молока́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)