угавары́цца, -вару́ся, -во́рышся, -во́рыцца; зак.
1. Загадзя дамовіцца пра што-н.; прыйсці да згоды ў выніку перагавораў.
У. аб сустрэчы.
Угаварыліся, што збяромся ў нядзелю.
2. Сказаць лішняе, прагаварыцца (разм.).
Чалавек угаварыўся, а потым паправіўся.
|| незак. угаво́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выра́злівы, ‑ая, ‑ае.
Які адлюстроўвае ўнутраныя перажыванні або якасці. Аўгіня ўважна слухала, ківала галавою ў знак згоды і глядзела на бабку ласкавымі, выразлівымі вачамі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спе́цца, спяю́ся, спяе́шся, спяе́цца; спяёмся, спеяце́ся, спяю́цца; зак.
1. Дасягнуць зладжанасці ў сумесным спеве.
Хору трэба яшчэ с.
2. перан., з кім. Дасягнуць поўнай згоды ў чым-н., адзінства ў поглядах, узгодненасці ў дзеяннях (разм.).
Яны ўжо даўно спеліся.
|| незак. спява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
парафі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Спец. Падпісаць (падпісваць) дагавор (пераважна міжнародны) ініцыяламі ўпаўнаважаных асоб кожнага з дагаворных бакоў у знак згоды з яго тэкстам.
[Ад фр. paraphe — скарочаны подпіс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адмо́віць, -мо́ўлю, -мо́віш, -мо́віць; -мо́ўлены; зак.
1. Не задаволіць чыёй-н. просьбы, патрабавання.
А. у просьбе.
2. Абмежаваць у чым-н., пазбавіць чаго-н.
А. сабе ў чым-н.
3. Не даць згоды на шлюб.
Дзяўчына адмовіла сватам.
|| незак. адмаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. адмо́ва, -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зго́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Станоўчы адказ, дазвол на што‑н. Даць згоду. Кіўнуць у знак згоды. □ Цімка, не пытаючыся згоды, узяў Кіру і Лёдзю пад рукі і павёў на Цэнтральную плошчу. Карпаў. Мясцовая фабрыка.. закрылася, і Джыавані са згоды сям’і разам з групай суайчыннікаў паехаў за акіян. Лынькоў.
2. Узаемная дамоўленасць; дагавор. Прыйсці да згоды. □ Князі тым часам між сабою Праз пасланцоў перагаворы Вядуць, каб справу скончыць згодай. Бітэль.
3. Супадзенне думак; аднадушша. Выказаць згоду з рашэннямі з’езда.
4. Мірныя, сяброўскія адносіны. Жыць у згодзе. □ Няхай жа будзе Між намі згода, Дружба, людзі, Ад году ў год, Ад веку ў век! Бялевіч. Згода будуе, нязгода руйнуе. Прыказка.
5. безас. у знач. вык. Дамовіліся, пярэчанняў няма. Значыць — згода, значыць, не пярэчыш, значыць, дачакаюся сустрэчы. А. Вольскі. — Ну, што, згода? Едзем?.. Будзем разам працаваць на заводзе. Зарэцкі.
•••
У згодзе з чым (кніжн.) — у адпаведнасці з чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умо́віцца, -о́ўлюся, -о́вішся, -о́віцца; зак., з кім пра што, аб чым і з інф.
Дамовіцца, прыйсці да агульнай згоды адносна чаго-н.
У. пра тэрмін або аб тэрміне ад’езду.
У. з кім-н. пра сустрэчу або аб сустрэчы ці сустрэцца.
|| незак. умаўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
|| наз. умаўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паразуме́цца, ‑еюся, ‑еешся, ‑еецца; зак.
Прыйсці да згоды, аднадушнасці; дагаварыцца. [Мікіта:] — А я выберу такую, як сам. Як-небудзь паразумеемся... Ракітны. Ці не час паразумецца: што такое літаратурная старонка? Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пагадзі́цца ’выказаць сваю думку з кім-, чым-н.; згадзіцца; прыйсці да згоды, сысціся на чым-н.; памірыцца з кім-н.’ (ТСБМ, Касп.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад гадзіцца < год (гл. таксама годны). Сюды ж вытворныя пага́дліва ’памяркоўна, паблажліва’ (Др.-Падб., Гарэц.), пага́дны ’паблажлівы, спачувальны’ (Федар. VII, 246).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зла́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.
1. што. Зрабіць, пабудаваць.
З. калёсы.
З. банкет (перан.).
2. з кім-чым. Прыйсці да згоды; справіцца з кім-, чым-н.
Мы з ім зладзім.
З. з дзецьмі.
3. што. Зрабіць узгодненым, стройным.
З. галасы.
|| незак. зла́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)