Духме́нь ’духата’ (БРС). Па суфіксацыі ідэнтычнае з духмя́ны (гл.), г. зн. утворана суфіксам *‑men‑ з *duxъ ’паветра, дух, водар і г. д.’

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

во́дарны, ‑ая, ‑ае.

Пахучы, духмяны. Водарнае паветра. Водарнае рэчыва. □ У лесе сыра. Пасля дажджу пахла прэллю. Ад зямлі, падымалася ўгару густая водарная пара. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чабо́р, ‑бару, м.

Травяністая духмяная расліна сямейства губакветных з дробнымі ружова-ліловымі ці белымі кветкамі. Вам кожны ўзгорак адклікнецца песняю, Запахне ружовы духмяны чабор. Тарас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нард, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Травяністая расліна сямейства валяр’янавых, якая мае мясісты духмяны корань і дробныя кветачкі.

2. Араматычнае рэчыва, якое здабываецца з гэтай расліны.

[Лац. nardus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́галадацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Захацець есці, прагаладацца. [Хлопцы] так выгаладаліся, што як бач апаражнілі міску салодкай кашы і да крошкі з’елі духмяны, прыпраўлены кменам хлеб. Корзун.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзюрча́ць і дзюрчэ́ць, ‑чыць; незак.

Разм. Цурчаць. Яшчэ не дзюрчыць у даёнкі і вёдры духмяны ранішні сырадой, а ўжо застукалі па ўсіх дварах руплівыя малаточкі касцоў. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анана́с, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Травяністая трапічная расліна. // ‑у, у знач. зб. Вырошчванне ананасу.

2. ‑а. Плод гэтай расліны, залацістага колеру, прадаўгаватай формы, духмяны і сакаўны.

[Ісп. ananas.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нагле́бавы, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца на глебе, які мае адносіны да глебы. Чарнічнік і бруснічнік, пахучы багун, духмяны ландыш, папараць, кісліца, мох, лугавы лён і шмат іншых раслін ўтвараюць так званае наглебавае покрыва. Гавеман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бэз, ‑у, м.

Дэкаратыўная кустовая расліна сямейства маслінавых з блакітна-ліловымі або белымі пахучымі кветкамі, якія ўтвараюць вялікія суквецці. Расцвіў перад акном духмяны белы бэз. Брыль. // Расцвіўшыя галінкі гэтай расліны. На туалетным століку стаяў букет бэзу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паху́чы, ‑ая, ‑ае.

Які мае моцны прыемны пах; духмяны. Пахучыя яблыкі. Пахучае мыла. □ Конік весела згрызаў маладую пахучую траўку. Колас. Іду, а над крыніцаю Туман бялявы сцелецца, І дыхае аселіца Пахучай медуніцаю. Гілевіч. Ляжаць на пахучай саломе прыемна і ўтульна. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)