вы́ламаць сов. вы́ломать; (в один приём) вы́ломить;
в. дзве́ры — вы́ломать (вы́ломить) дверь;
в. дубе́ц — вы́ломить хворости́нку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Лабазі́на, лыбазіна ’дубец’ (З нар. сл.), рус. лабазина ’дубец, кій’. Гл. таксама і хлабазіна. Да лабаза (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прут м. прут, род. пру́та́ м.; (деревянный — ещё) па́лка, -кі ж.; (хлыст) дубе́ц, -бца́ м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жы́дкі, ‑ая, ‑ае.
Абл.
1. Вадзяністы, негусты. Жыдкі кісель. □ Па калодкі вязлі калёсы ў жыдкую гразь. Нікановіч.
2. Рэдкі, негусты. У госця былі жыдкія чорныя вусы. Самуйлёнак.
3. Тонкі і гібкі. Жыдкі дубец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ві́ца ’прывязь з дубцоў, пры дапамозе якой звязваецца бярвенне з пакладзенымі на іх жэрдкамі’ (З нар. сл.). Рус. ви́ца ’дубец, галузка; скрутак дубцоў для звязвання чаго-небудзь’, польск. wić ’дубец, галузка’, серб.-харв. ви̏цкаст ’стройны, гібкі’, славен. vjȋǎ ’дубцы івы, якімі ўмацоўваецца саламяная страха’, балг. ви́ца ’гнуткі дубец’, макед. вица ’тс’. Да віць (Міклашыч, 390; Праабражэнскі, 1, 86; Фасмер, 1, 324; БЕР, 156). Літ. vycas, лат. vica ’івавая галузка’, эст. vits ’дубец’ запазычаны з слав. (Фрэнкель, 1237).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
свянці́ць, свянчу, свенціш, свенціць; незак., што.
Тое, што і свяціць 2. На вербніцу мая маці брала дубец, што распускаўся ў бутэлечцы на акне, свянціла ў касцёле і, вярнуўшыся дадому, сцёбала мяне па нагах і прыгаварвала. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вужо́ўка ’скручаны, звіты дубец’ (Сцяц.). Гл. вужышча, вуж 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Вячэліна, вече́ліна ’дубец з вярбы’ (КСТ). Верагодна, ад *вецеліна (ветʼеліна), якое далей да *вецельны (< ветла). Цяжкасці выклікае тлумачэнне ч. Параўн., аднак, рус. дыял. вечина ’гнуткі дубец’ (СРНГ), дзе ч, магчыма, < тʼ (ветʼина). Параўн. яшчэ процілеглую з’яву: тураў. чэрэпок/цэрэпок (КСТ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Матэўка ’баязлівец’ (маст., Сцяшк. Сл.). Паланізм. Параўн. польск. matewka ’дубец, дубчык, галінка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ламе́ц 1 ’чалавек, які ламае, трэ лён на церніцы’ (Інстр. 1, Мат. Гом.), укр. ломёць ’ламота (у целе)’, чэш. Іотес ’рабочы ў каменяломні’. Да ламаць (гл.). Суф. ‑ёцепрасл. ‑ьcь.
◎ Ламе́ц 2, ломёц ’доўгая лазіна, дубец’ (паўдн.-жытом., ЛАПП). У выніку кантамінацыі лом і дубец (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)