канды́цыя, ‑і, ж.
1. Норма, якасць, якім павінен адпавядаць той або іншы тавар, матэрыял і інш. Давесці да пэўнай кандыцыі. Пасяўная кандыцыя насення.
2. Уст. Умова дагавору, пагаднення. Выгадныя кандыцыі. Кандыцыі гандлёвага пагаднення.
[Лац. conditio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ратыфіка́цыя, ‑і, ж.
Зацвярджэнне вышэйшым органам дзяржаўнай улады міжнароднага дагавору, заключанага прадстаўніком улады; канчатковае зацвярджэнне міжнароднага пагаднення. Назіраючы ажыўлены рух навокал парламента, мы ўспомнілі, што сёння адбываюцца дэбаты па ратыфікацыі так званых парыжскіх пагадненняў. Лынькоў.
[Фр. ratification ад лац. ratus — які мае законную сілу і facere — рабіць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прое́кт в разн. знач. прае́кт, -та м.;
прое́кт но́вой гидроэлектроста́нции прае́кт но́вай гідраэлектраста́нцыі;
прое́кт догово́ра прае́кт дамо́вы (дагаво́ру);
прое́кт экску́рсии прае́кт экску́рсіі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заканчэ́нне, ‑я, н.
1. Давядзенне да канца, завяршэнне чаго‑н. Пасля заканчэння дзесяцігодкі Ніна паступіла ў медінстытут. Шахавец. Гэта нічога, што заканчэнне дома адклалася. Чорны. // Надыход канца, сканчэнне (пра час, тэрмін). Заканчэнне тэрміну дагавору.
2. Заключная частка, канец чаго‑н. Заканчэнне рамана ў наступным нумары часопіса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вольнанаёмны, ‑ая, ‑ае.
1. Які працуе па вольнаму найму, штатны. Вольнанаёмны рабочы. // Які выконваецца па вольнаму найму, дагавору. Вольнанаёмная праца.
2. Які працуе ў ваенным ведамстве, але не з’яўляецца ваеннаслужачым. Вольнанаёмны персанал ваеннага шпіталя. // у знач. наз. вольнанаёмны, ‑ага, м. Той, хто працуе на такой штатнай пасадзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
захава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. Аберагаючы, не даць каму-, чаму-н. прапасці, загінуць, зберагчы цэлым.
З. дзяржаўную маёмасць.
З. здароўе.
З. прадукты ад цвілі.
З. успаміны (перан.: не забыць).
2. што. Пакінуць у сіле, у дзеянні.
З. за сабой права.
З. добрыя звычкі.
3. што. Не парушыць чаго-н.
З. умовы дагавору.
З. знешні спакой.
4. каго-што. Пакласці, размясціць так, каб не маглі знайсці (разм.).
Кнігу так захаваў, што я не знайшоў.
|| незак. захо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. захава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
працэду́ра, ‑ы, ж.
1. Афіцыйны парадак дзеянняў для ажыццяўлення ці выканання чаго‑н. Працэдура галасавання. Працэдура падпісання дагавору. Судовая працэдура. // Ход, паслядоўнасць дзеянняў у якой‑н. справе. Працэдура апазнавання скончылася; каго ніхто не апазнаў, пагналі назад у барак. Сабаленка.
2. Лячэбнае мерапрыемства, прапісанае ўрачом (ванны, масаж і пад.). Хадзіць на працэдуры. Лячэбныя працэдуры. □ Звычайна шустрая, як вавёрка, Віра захварэла, штодня яе возяць на водныя працэдуры. Навуменка.
[Ад лац. procedere — рухацца наперад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
истека́ть несов.
1. (вытекать, выливаться) уст. выцяка́ць; перен. (выходить, появляться) выхо́дзіць; (проистекать — ещё) выніка́ць;
2. (о времени) міна́ць, канча́цца;
срок догово́ра истека́ет тэ́рмін дагаво́ру канча́ецца;
3. (исходить кровью, слезами и т. п.) сыхо́дзіць, сплыва́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паста́ўка, ‑і, ДМ ‑стаўцы; Р мн. ‑ставак; ж.
Забеспячэнне якімі‑н. таварамі па дагавору, дастаўка чаго‑н. на адпаведных умовах. Праўда, .. [амерыканскія рабочыя] зараблялі больш, чым да вайны — фабрыкі і заводы працавалі на поўную сілу на ваенныя пастаўку ўсяму свету. Лынькоў. // Адзін з асноўных відаў дзяржаўных нарыхтовак сельскагаспадарчых прадуктаў. Выканаць дзяржаўныя пастаўкі. □ [Бялькевіч:] — Але сказаў [старшыня], што калі пастаўкі першая запаведзь, дык найпершай павінен быць клопат пра чалавека, таго, хто і гэтыя пастаўкі выконвае і хлебу гэтаму гаспадар. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пастаўля́ць 1, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., што.
Забяспечваць чым‑н. па дагавору, дастаўляць што‑н. па адпаведных умовах. У вялікай колькасці пастаўляе цяпер Беларусь на ўсесаюзны рынак мяса, малако і малочныя прадукты, лён, садавіну і гародніну. В. Вольскі. [Езуп Юрканс] заключыў з Шаплыкам саюз: той будзе пастаўляць, а Езуп прадаваць яго выраб. Броўка.
пастаўля́ць 2, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.
Паставіць усё, многае. — Хлявы, гумны пастаўлялі, хаты от канчаем ды будзем і жыць. Скрыган. Пакуль мужчыны, прывітаўшы маладую гаспадыню, курылі на панадворку, жанкі пры ўдзеле дзядзькі Цімоха пастаўлялі ўсё на стол, што парэзалі, што валілі смятанай, а што і падсмажылі. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)